Fęrsluflokkur: Umhverfismįl
Hękkun sjįvarstöšu
25.9.2019 | 10:17
Enginn efast um aš hlżnaš hefur į jöršinni. Hitt eru menn ekki sammįla um af hvaša völdum žaš sé, hvort įfram muni hlżna eša hvort kólni aftur. Nżjasti vinkillinn er bréf sem samiš er af 500 loftlagssérfręšingum og sent į rįšstefnu SŽ, sem nś stendur yfir. Fréttamišlar hafa veriš žögulir sem gröfin um žetta bréf og gęta žess vandlega aš žaš sé hvergi birt.
Žegar lesin er fréttin sem žetta blogg tengist viš, veršur mašur nokkuš sorgmęddur. Ekki vegna innihalds fréttarinnar heldur framsetningar. Žarna eru fullyršingar sem ekki standast skošun og aš auki eru žversagnir ķ fréttinni sem gerir erfišar aš taka hana trśanlega. M.a. er sagt aš flóš vegna brįšnunar snjóa į vorin muni fęrast hęrra til fjalla. Hvaš veršur svo um vatniš žegar žaš kemur lęgra ķ landiš er erfitt aš skilja, kannski halda menn aš žaš muni bara gufa upp!
Flest eša öll žau rök sem fęrš eru fram ķ fréttinni og žau rök sem notuš eru til aš trilla mannfólkiš eru fjarri žvķ aš vera nż af nįlinni. Ķ tveim fręšslumyndum, annarri frį įttunda įratug sķšustu aldar og fjallaš er um ķ sķšasta bloggi mķnu og hinni frį seinni hluta žess nķunda, eru öll žessi rök tiltekin. Ķ seinni myndinni er mįlflutningurinn lķkari žvķ sem nś er, aš žvķ leyti aš fastar er aš orši kvešiš. Talaš um aš "engan tķma megi missa" aš "ašgerša sé žörf tafarlaust" og jafnvel eru nautin oršin jafn miklir sökudólgar og ķ dag. Žarna var žó ekki veriš aš vara viš hlżnun jaršar, heldur ķsöld! Og takiš eftir, žetta myndband og vištölin viš fręšimennina var gert fyrir einungis rśmum žrjįtķu įrum sķšan!! Sem betur fer fór ekki sem fręšingar spįšu, žvķ žį vęri sennilega kominn jökull yfir allt okkar fagra land!!
Hin sķšustu įr hefur vķsindamönnum tekist aš spį um vešur meš nokkurri vissu, en einungis til tveggja daga. Lengri spįtķmi er óįreišanlegur og žvķ óįreišanlegri sem lengra lķšur. Į įttunda og nķunda įrtug sķšustu aldar töldu žessir menn sig geta spįš meš nokkurri vissu nokkra įratugi fram ķ tķmann og spįšu ķsöld. Enn ķ dag eru til vķsindamenn sem telja sig hafa hęfileika til slķkrar spįmennsku, en spį nś hamfarahlżnun. Žaš fyndnasta viš žetta er aš nś er aš nokkru leiti um sömu spįmenn aš ręša, žó ķ fyrra tilfellinu hafi hlutur loftlagssérfręšinga mešal žessara spįmanna veriš stęrri.
Stjórnmįlamenn eru hrifnir af žessum spįdómum. Žeir žeytast um heiminn žveran og endilangan og keppast viš aš lżsa sem mestri ógn. Žetta žjónar žeim vel, enda fįtt sterkara en ógnarvopniš. Minna fer fyrir lausnum, öšrum en skattlagningu. Eins og vešurfariš lįti stjórnast af peningum!
Forsętisrįšherra okkar hélt žrungna ręšu ķ New York og lżsti žvķ fjįlglega hvaš Ķsland vęri öflugt ķ ašgeršum gegn žessari miklu ógn. Jś vissulega hafa veriš lagšir hér į skattar en fįtt annaš. Ef hśn tryši žvķ aš hamfarahlżnun vęri handan hornsins, žį ętti hśn aš vita aš sjįvarborš mun hękka verulega. Žvķ vęri Alžingi vęntanlega fyrir löngu bśiš aš banna allar nżbyggingar viš sjó. Hvar rķsa stęrstu og dżrustu byggingar höfušborgarinnar?!!
![]() |
Tvöfalt hrašari hlżnun į noršurslóšum |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Ice Age is Coming
23.9.2019 | 12:50
Ķsöld er aš skella į - žetta er ekki męlt af munni žeirra sem ķ daglegu tali eru uppnefndir "afneitendur", heldur er žetta nafn į fręšslumynd sem framleidd var ķ samstarfi viš vķsindamenn, įriš 1978.
Į sķšustu öld hlżnaši verulega į jöršinni, ž.e. frį aldamótum og fram undir lok fjórša įratugarins, eftir žaš kólnaši aftur allt til loka žess įttunda, en žį tók aš hlżna aftur. Sķšasta įratug žessa kuldakafla voru vķsindamenn į žvķ aš ķsöld vęri į leišinni, enda snjóžyngsli sķfellt meiri eftir žvķ sem į leiš žess įratugar. En svo hlżnaši aftur og enginn talaši um ķsöld. Hin sķšari įr hafa žeir vķsindamenn sem hęst létu ķ spį um ķsöld reynt aš žvo hendur sķnar, enda margir enn aš störfum og spį nś ofsahlżnun. Žó kalt hafi veriš undir lok įttunda įratugarins var enn mun hlżrra en seinni part nķtjįndu aldar, žann tķma er vķsindamenn dagsins ķ dag eru gjarnir į aš nota sem višmišun um "hamfarahlżnun jaršar".
Žann 28 aprķl 1975 ritušu nokkrir sérfręšingar NOAA grein ķ Newsweek žar sem žeir vörušu viš kólnun loftlagsins og köllušu eftir ašgeršum stjórnmįlamanna. Žar var fyrst og fremst talaš um aš minnka mengun, enda var žaš skošun žeirra aš meiri mengun gęti leitt til žess aš sólarljósiš ętti erfišara um vik aš nį til jaršar. Žeir voru žó ekki tilbśnir aš taka undir tillögu sumra annarra vķsindamanna um aš dęla kolaryki į jökla, til aš bręša žį og halda žeim ķ skefjum. Žessir vķsindamenn sögšu aš engan tķma mętti missa, aš fyrir séš vęri hungursneiš og hörmungar, innan fimmtįn įra.
Sem betur fer höfšu vķsindamenn įttunda įratugar sķšustu aldar rangt fyrir sér.
Ķ dag eru vķsindin önnur. Nś er talaš um hamfarahlżnun og flest sem gerist ķ nįttśrunni sagt af žeim völdum. Žaš er žó margt lķkt meš žvķ sem įšur var. Engan tķma mį missa, mengun er sökudólgurinn og yfirleitt nokkuš sömu rök notuš, bara talaš um hlżnun ķ staš kólnunar. Nś segja vķsindamenn, reyndar ekki sagt hvašan žeir koma en gera mį rįš fyrir aš NOAA eigi žar einhverja aškomu, aš aldrei fyrr hafi veriš hlżrra į jöršinni en einmitt nśna. Žetta er aušvitaš röng fullyršing. Ef viš tökum hitastig jaršar sķšustu tķu žśsund įr, sem er nokkuš vel žekkt stašreynd ķ dag, m.a. vegna borkjarna śr Gręnlandsjökli, kemur ķ ljós aš į žessum tķma hefur žrisvar skolliš į kuldaskeiš. Žessi kuldaskeiš falla žó ekki undir alvöru ķsöld, eins og hér var fyrir 18000 įrum. Sķšasta žessara kuldaskeiša og žaš hlżjasta žeirra er žó stundum nefnt litla ķsöld. Į žessum tķu žśsund įrum hafa hins vegar komiš įtta hlżskeiš, flest žeirra mun hlżrri en nś og sum verulega hlżrri.
Svo haldiš sé įfram aš tala um met ķ vešurfari eru tvö kuldamet ķ Bandarķkjunum sem verulega standa uppśr. Ķ janśar og febrśar 1936 męldist frost nišur ķ -51 grįšu į celsķus og aldrei hafši męlst svo mikiš frost įšur žar. Žetta met hélt allt fram ķ janśar 2019, er frost męldist -53 grįšur į celsķus og sló žar meš śt fyrra met. Žaš merkilega viš žessi hörkufrost er aš bęši verša į tķma žegar frekar hlżtt er į jöršinni, žaš fyrra undir lok žess hlżkafla sem stašiš hafši yfir frį aldamótum og žaš sķšara fyrr į žessu įri, sem vķsindamenn segja žaš hlżjasta til žessa. Žegar fyrra metiš féll var svo sem ekki mikiš rętt um orsakir, en vešriš sem žvķ fylgdi var geysilegt. Svo mikiš var vešriš aš dęmi var um aš stórgripir hefšu frosiš til bana standandi.
Hins vegar var nokkuš rętt um orsakir žess mikla kulda er męldist ķ janśar sķšastlišinn. Žį kepptust menn um aš koma sökinni į hversu hlżtt vęri oršiš, aš žaš leiddi til aukinna öfga. Ekki ętla ég aš dęma um žaš.
Hvaš sem öšru lķšur, žį er vķst aš nokkuš hefur hlżnaš į jöršinni okkar hin sķšari įr. Hverju er um aš kenna er erfitt aš segja, en vitandi aš slķkt hefur gerst oft įšur, er erfitt aš segja orsökina eitthvaš sem mannskepnan ašhefst. Bent er į co2 ķ žvķ sambandi, aš mannskepnan lįti frį sér svo mikiš magn af žeirri lofttegund. Žó eru vķsindamenn enn ekki sammįla um hvort sś lofttegund er orsök eša afleišing. Sumir standa į žvķ fastar en fótunum aš meš aukinni hlżnun muni eldfjöll gjósa meira og žaš leiši til enn frekari hlżnunar. Viš vitum jś aš mikiš magn co2 losnar śr lęšingi viš žaš. Į sögulegum tķma hafa stór eldgos oršiš og afleišingin alltaf veriš į sömu leiš, leitt til kólnunar į jöršinni.
Hitt er ljóst aš nįttśran sjįlf losar mikiš magn co2 śt ķ andrśmsloftiš, sem betur fer. Annars vęri lķtiš lķf til. Mannskepnan hefur vissulega aukiš verulega losun žessarar lofttegundar, en žaš er bara brotabrot af žvķ magni sem nįttśran sjįlf skaffar til aš višhalda lķfi a jöršinni. Nś tala menn um aš draga žurfi śr losun co2 um svo og svo mikiš, gjarnan nefnd einhver prósent meš einsstafa tölu. Žaš mun litlu eša engu breyta žar sem heildarmagn žess sem mannskepnan losar er svo ofbošslega lķtiš. Jafnvel žó tękist aš stöšva alla losun mannskepnunnar į co2 nś ķ dag, mun žaš litlu breyta.
Ótti er eittvaš vinsęlast og sterkasta vopn sem valdhafar geta notaš. Vandinn er aš žetta vopn er gjarnan skammvinnt, fólk įttar sig og rķs upp gegn žeim sem žaš nota. Į vķkingaöld var ótti sterkast vopn vķkinga og meš žvķ nįšu žeir undir sig stórum hluta Englands. Žeir féllu. Fljótlega eftir žaš var žaš kristindómurinn. Žjónar kirkjunnar nįšu ótrślegum įrangri ķ aš kśga žegna sķna meš óttan aš vopni. En sś kśgun varš aš lįta undan. Hin sķšari įr mį nefna žann ótta sem višhafšur var vegna kjarnorkuvįr og spurning hvort meiri sigur var fyrir valdhafa yfir žegnum sķnum eša žeim žjóšum sem žeir beindu flaugum sķnum aš. Į įttundaįratugnum var žaš óttinn viš ķsöld sem reynt var aš koma į legg, en žaš mistókst. Nįnast ķ beinu framhaldi kom svo óttinn um hamfarahlżnun. Žegar óttinn fór dvķnandi og sķfellt fleiri vķsindamenn žoršu aš koma fram meš efasemdir, var sś snilldar ašferš notuš aš lįta barn taka viš svipunni. Žaš klikkar aušvitaš ekki.
Žaš er of langt mįl aš telja upp allar žęr hamfaraspįr sem duniš hefur į heimsbyggšinni, sķšustu tvo įratugi. Lęt nęgja aš nefna spį Al Gore frį įrinu 2003, er hann hélt žvķ fram aš innan tķu įra yrši allur ķs į noršurskautinu horfinn. Įrlega frestaši hann žessu žó um eitt įr, en hélt sig žó ętķš viš einn įratug. Enn er ķsinn žarna til stašar og hefur reyndar heldur aukist hin allra sķšustu įr.
Eins og įšur segir eru vķsindamenn alls ekki sammįla um hvaš veldur žeirri hlżnun sem hefur veriš sķšustu įratugi, hvort įfram heldur aš hlżna eša hvort aftur muni kólna. Žarna skiptast vķsindamenn nokkuš ķ tvo hópa. Flestir žeirra sem menntašir eru ķ loftlagsvķsindum telja fjarri žvķ aš hęgt sé aš kenna mannskepnunni og hennar athöfnum um, hinir sem żmist eru menntašir į öšrum svišum eša eru vķsindamenn ķ lygum (stjórnmįlamenn), eru haršir į aš manninum sé um aš kenna og ekkert annaš.
En gefum okkur nś aš dómsdagsfólkiš hafi rétt fyrir sér, gefum okkur aš hafin sé einhver hamfarahlżnun og aš jöršin muni farast. Ķ meira en tuttugu įr hafa stjórnmįlamenn heimsins veriš nįnast į stöšugu flugi, heimsįlfa į milli, til aš sękja rįšstefnur um vandann. Og hver er nišurstašan? Jś, auknir skattar, žaš er allt og sumt. Ekkert gert af viti til aš sporna gegn losun co2, akkśrat ekkert. Žaš er hellst ef stjórnvöld hvers lands finna eitthvaš sem ekkert kostar og žau geti notaš sem sżndarpassa um ašgeršir, gagnvart öšrum žjóšum. Annars er bara horft til skattlagningar og hennar af stęrri grįšunni.
Sumir reka sjįlfsagt upp stór augu og vilja nefna rafbķlavęšinguna sem dęmi. Žaš er žó fjarri žvķ aš hśn muni miklu breyta. Rafbķlavęšing hefši oršiš eftir sem įšur, einfaldlega vegna žess aš žeir bķlar eru mun einfaldari og žegar fram lķšur ódżrari en bķlar meš sprengihreyfli. Eini vandinn viš rafbķla er geymsla orkunnar og ekki alveg séš aš žeir geti tekiš yfir aš fullu fyrr en lausn fęst žar.
Žaš er žó fjarri žvķ aš ég telji aš ekki žurfi aš minnka mengun, hverju nafni sem hśn nefnist. Mengun getur aldrei oršiš til góša og sjįlfsagt aš gera allt sem hęgt er til aš minnka hana. Žar žarf aušvitaš allt aš liggja undir, loftmengun į aš halda ķ lįgmarki og ruslmengun er vandamįl sem naušsynlegt er aš horfa til og finna lausn į. Žetta kemur žó ekkert viš hitastigi jaršar. Žar eru öfl sem mannskepnan mun sennilega aldrei geta tamiš.
Og ef stjórnmįlamenn virkilega tryšu sjįlfum sér og teldu aš hamfarahlżnun vęri į leišinni, ęttu žeir aušvitaš aš vera aš finna lausnir į žvķ hvaš žurfi aš gera til aš mannskepnan fįi lifaš af slķka hlżnun. Leita lausna į hvernig hęgt veršur aš višhalda lķfi į jöršinni, ef svo fęri aš aftur yrši hér hitabeltisskógur um nyrstu lendur Kanada, Gręnlands, Noregs og Rśsslands. Žaš hefur gerst og žaš gęti gerst aftur. Mašurinn mun žar engu rįša, en gęti kannski ašlagaš sig aš breyttu loftslagi.
Ice Age is Coming 1978 Science Facts
![]() |
Hitinn hefur aldrei męlst hęrri |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Umhverfismįl | Breytt s.d. kl. 12:59 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (3)
Śtrżming Arnarstofnsins?
27.8.2019 | 07:59
Örninn er stolt ķslensku fuglaflórunnar. Žaš er žvķ glešilegt aš stofninn skuli vera aš eflast og stękka. Hins vegar er ljóst aš um tķmabundiš įstand er aš ręša, aš stofn Arnarins mun falla mikiš į nęstu įrum og vandséš aš hann muni geta lifaš af žęr hremmingar sem hans bķša.
Breišafjöršur er kjörlendi Arnarstofnsins og flest óšul žar. Til stendur aš reisa 86 vindmillur af stęrstu gerš umhverfis botn fjaršarins, en vitaš er aš slķk tól eru verulega skeinuhętt fuglum, sérstaklega stęrri fuglum. Žvķ mį bśast viš miklum felli Arnastofnsins, eftir aš žessir vindmilluskógar hafa veriš reistir.
Hvar eru umhverfissamtökin hér į landi, af hverju heyrist ekkert frį žeim um mįliš. Vegagerš um syšri hluta Vestfjarša hefur veriš ķ uppnįmi ķ įratugi, vegna athugasemda žessara samtaka, m.a. vegna žess aš vitaš er um eitt Arnaróšal ķ hólma fyrir utan žaš svęši sem įętlaš er aš leggja žann veg. Žaš er einnig eitt Arnaróšal nįnast inn į framkvęmdasvęši eins af žessum vindmilluskógum sem ętlaš er aš byggja upp, fyrir botni Breišafjaršar!
Hvers vegna ķ ósköpunum heyrist hvorki hósti né stuna frį umhverfissinnum? Hvers vegna leggur ekki Gušmundur Ingi Gušbrandsson, fyrrverandi framkvęmdarstjóri Landsverndar og nśverandi umhverfis og aušlindarįšherra, eitthvaš til mįlanna? Getur žaš veriš vegna žess aš kollegi hans ķ rķkisstjórn hefur hagsmuna aš gęta?!
https://www.youtube.com/watch?v=cQo-quWlAoI
https://www.youtube.com/watch?v=QRSAvD8VAbI
![]() |
Arnarstofninn sterkur og 56 ungar į legg |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Umhverfismįl | Breytt s.d. kl. 08:06 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (0)
Endurheimt votlendis
29.7.2019 | 09:45
Žaš er margt athugunarvert viš endurheimt votlendis og žann įvinning sem af žvķ hlżst. Aš mestu er stušst viš śtreikninga IPCC ķ žvķ sambandi, śtreikninga sem geršir eru viš allt ašrar ašstęšur en hér į landi. Śt frį žeim upplżsingum og reyndar einnig ķslenskum um lengd skurša og mati į įhrifum žeirra, er fariš af staš og ętlunin aš leggja ķ žaš verkefni ómęlda fjįrmuni. Engar beinharšar stašreyndir liggja aš baki, einungis mat og vęntingar. Ekki svo sem ķ fyrsta skipti sem viš Ķslendingar förum žį leišina aš einhverju markmiši.
Matiš į losun kolefnis śr žurrkušu landi hér eru svo stjarnfręšilega hįtt aš engu tali tekur. Talaš er um aš žaš losni gróšurhśsaloftegundir upp į 11,7 milljónir tonna vegna žurrkašs lands hér į landi. Žarna er svo mikiš magn sem um ręšir aš beinlķnis ętti aš vera lķfshęttulegt aš hętta sér śt į land sem hefur veriš framręst! Žegar skošašar eru forsendur fyrir žessari tölu er ljóst aš eitthvaš stórkostlegt hefur skeš ķ śtreikningum, fyrir utan aš notast viš stašla sem engan vegin er hęgt aš heimfęra į Ķsland.
Žegar skošašar eru forsendur sem liggja aš baki žessari tölu sést fljótt aš um mjög mikiš ofmat er aš ręša, jafnvel hęgt aš tala um hreinan skįldskap. Žessar upplżsingar er hęgt aš nįlgast ķ skżrslu į heimasķšu stjórnarrįšsins.
Fyrir žaš fyrsta er žaš landsvęši sem sagt er vera innan žessa įhrifasvęšis 420.000 ha., ž.e. um 4% landsins. Žetta skżtur nokkuš skökku viš žar sem sambęrilegt land er tališ vera 3% alls heimsins. Hvernig getur žaš stašist aš hér, į žessari vešurböršu eldfjallaeyju meš sinn žunna jaršveg, skuli vera aš mešaltali meira af žykkri jaršvegsžekju en aš mešaltali yfir jöršina.
Nęst ber aš telja įhrifasvęši skurša. Samkvęmt skżrslu stjórnarrįšsins er tališ aš įhrifasvęši skuršar sé um 200 metrar, eša 100 metrar į hvorn kannt. Vera mį aš hęgt sé aš tala um slķkt žegar einn skuršur er grafinn eftir blautri mżri, žó varla. Slķkir skuršir eru fįséšir, hins vegar eru flestir skuršir hér į landi grafnir til aš žurrka upp land til tśngeršar. Žar er bil milli skurša mun minna, eša frį 35 - 45 metrar. ķ blautum mżrum jafnvel minna. Meiri lengd į milli skuša ķ blautu landi veldur žvķ aš illfęrt getur oršiš um mišbik tśnsins og spretta žar minni en ella. Ef viš erum nokkuš rausnarleg og segjum bil milli skurša vera 40 metra, er ljóst aš įhrifasvęši skuršarins fellur śr 200 metrum nišur ķ 40 metra. Žaš munar um minna.
Ķ skżrslunni er talaš um aš grafnir hafa veriš 29.000 km af skuršum, aš mestu į įrunum 1951 - 1985. Fyrsta skuršgrafan kom til landsins 1941 og fram aš žeim tķma var einungis um aš ręša handgrafna skurši. Frį 1985 hefur framręsla veriš lķtiš meiri en fyrir komu fyrstu gröfunnar og žį gjarnan einungis žegar brżn naušsyn er til. Nś er žaš svo aš skuršir fyllast ótrślega fljótt upp, sé žeim ekki haldiš viš og hętta aš virka sem framręsla. Ef ekki er hreinsaš reglulega upp śr žeim mį įętla aš žeir séu oršnir nęsta fullir af jaršvegi eftir 40 įr, sér ķ lagi ķ blautu landi. Žetta stašfesta nżjustu rannsóknir Landbśnašarhįskólans. Toppnum ķ framręslu var nįš 1969, sķšastlišin 40 įr hefur lķtiš veriš framręst og nįnast hverfandi framręsla veriš frį įrinu 1985, eins og įšur segir. Žvķ mį įętla aš flestir skuršir ķ votlendi, sem ekki er nżtt sem tśn, séu nįnast fullir af jaršvegi og hęttir aš virka sem framręsluskuršir. Endurheimt votlendis meš žvķ aš moka ofanķ slķka skurši er žvķ nįnast gangslķtil eša gagnslaus. Oftar en ekki, žegar fjölmišlaglašir einstaklingar lįta taka af sér myndir žar sem veriš er aš "endurheimta votlendi", eru žeir skuršir sem sjįst nįnast uppgrónir og landiš um kring žį žegar oršiš aš mżri. Jafnvel lét forsetinn okkar plata sig ķ slķka myndatöku fyrir nokkrum misserum. Verra er žó žegar myndefni birtist af mönnum vera aš fylla ofanķ skurši ķ skrįžurru vallendi og ętlast til aš fį fyrir žaš greišslu.
Samkvęmt žeirri skżrslu sem stjórnarrįšiš gaf śt og notast viš varšandi śtreikning į losun gróšurhśsalofttegunda, eru žeir stušlar sem stušst er viš rangir, kol rangir. Śt frį žeim er įętlaš aš til endurheimtingu 100 hektara lands žurfi aš fylla fjóra kķlómetra af skuršum. Stašreyndin er aš til aš endurheimta 100 hektara af žurrkušu votlendi žarf aš fylla yfir 20 kķlómetra af skuršum, mišaš viš aš skurširnir séu nżir. Viš hvert įr sem lķšur hękkar kķlómetratalan og er komin upp ķ žaš óendanlega eftir 40 įr.
Sömu forsendur og skżrslan er byggš į, er stušst viš žegar um heildarlosun Ķslands er reiknaš. Žaš er žvķ mikilvęgt aš endurreikna žessa hluti til samręmis viš raunveruleikann. Allt bókhald, lķka bókhald um losun gróšurhśsalofttegunda, žarf aš byggjast į stašreyndum. Og žaš er til mikils aš vinna, meš žvķ aš fęra žaš til raunveruleikans mį lękka opinbera losun hér į landi verulega, svo fremi aš ekki gjósi.
Nś er žaš svo aš ég hef ekkert į móti žvķ aš skuršum sem ekki eru ķ notkun sé lokaš. Žannig mį fį meira kjörland fyrir fugla. Žvķ fylgir reyndar einn galli, en žaš er lélegri gróšur og žvķ minni framleišsla į sśrefni.
Allt žarf žó aš gera į réttum forsendum og aš baki öllum įkvöršunum, sér ķ lagi žegar veriš er aš tala um aš ausa fé śr sameiginlegum sjóšum okkar, žurfa aš liggja stašreyndir.
![]() |
Einar rįšinn framkvęmdastjóri Votlendissjóšs |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Umhverfismįl | Breytt s.d. kl. 10:11 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (5)
Meš belti og axlabönd
27.4.2019 | 20:34
Žaš er fremur aum umsögn sem Nįttśrufręšistofnun Ķslands sendir vegna žingsįlyktunartillögu utanrķkisrįšherra, vegna orkupakka 3. Stofnunin telur aš samžykkt orkupakkans muni geta aukiš įlag į nįttśruna, en žaš velti žó fyrst og fremst į žvķ hvort sęstrengur verši lagšur. Gerir žar greinilega rįš fyrir aš beltiš og axlaböndin sem rįšherra hefur gjarnan nefnt, muni halda og žvķ sé engin įstęša til aš leggjast gegn tillögunni. Aumara getur žaš vart oršiš.
Žaš er lķtiš gagn af belti og axlaböndum ef beltiš er ekki reyrt og axlaböndin hneppt. Žį missa menn buxurnar alveg jafnt og įn beltis og axlabanda. Og žannig er žaš varšandi orkupakka 3. Žaš handsal sem rįšherra gerši viš embęttismann ESB og žeir kossar sem forsętisrįšherra fékk frį framkvęmdastjóra ESB mun lķtt halda gagnvart op3. Žeir fyrirvarar sem stjórnvöld ętla aš setja vegna žess pakka munu ekki halda, um žaš žarf ekkert aš rķfast. EES samningurinn er skżr og EES samningurinn segir aš allar undanžįgur frį tilskipunum ESB skulu afgreiddar ķ hinni sameiginlegu nefnd EES ķ višręšum viš ESB. Allar ašrar leišir eru ófęrar. Um žetta eru allir lögfróšir menn sammįla. Žvķ er hvorki beltiš reyrt né axlaböndin hneppt hjį rįšherra og žvķ mun hann standa buxnalaus eftir.
Žaš er śt frį žessari stašreynd sem menn eiga aš skoša mįliš, aš tilskipunin mun taka gildi aš fullu, sama hvaš lög Alžingi setur. Og žar sem op3 er fyrst og fremst um flęši orku milli landa, hvernig žvķ skal stjórnaš og hver žar mun hafa valdiš, er ljóst aš Ķsland mun tengjast meginlandinu meš rafstreng, verši op3 samžykktur. Žaš veršur ekki ķ valdi žjóšarinnar aš įkveša žaš. Vissulega er ekkert ķ žessari tilskipun sem skikkar Ķsland til aš leggja streng, en žaš er skżrt aš žaš mun teljast brot į henni ef Ķsland leggst gegn slķkri tengingu.
Žvķ er žessi umsögn Nįttśrufręšistofnunar frekar aum. Stofnunin į aš meta mįliš śt frį žeirri stašreynd aš strengur mun verša lagšur, fyrr en sķšar. Stofnunin į aš meta mįliš śt frį žvķ hverjir hafa valdiš. Stofnunin į aš meta hvaša įhrif žaš mun hafa aš Ķsland missi stjórn yfir vernd nįttśrunnar.
Hvaš veršur um rammaįętlun Alžingis, mun hśn standa? Op3 mun vissulega ekki ógilda žį įętlun, en krafan um einkavęšingu og krafan um nęgt afl til Evrópu, mun sannarlega gera erfišara fyrir aš standa viš žį įętlun. Ljóst er aš žegar žingmenn hafa ekki kjark til aš vķsa tilskipuninni til baka og fį žar afgreišslu hennar breytt į réttum vķgvelli, munu žeir fjarri žvķ hafa kjark til aš standa gegn fjįrmagnsöflunum undir handleišslu ESB, til aš verja rammaįętlun. Og svo kemur Op4 og žį eru allar varnir hér heima fallnar, einnig rammaįętlun.
Žaš er barnalegt aš tala um streng til meginlandsins, žar į aš tala um strengi. Tveir er lįgmark, žó ekki sé nema vegna afhendingaröryggis. Žegar valdiš hefur endanlega veriš tekiš af Alžingi, mun fjöldi strengja rįšast af žvķ einu hvaš mikiš veršur hęgt aš virkja hér į landi. Rammaįętlun og umhverfismat mun žį litlu skipta, einungis hvar hęgt er aš nį ķ orku.
Žį verša buxur rįšherra ekki į hęlum hans, žęr verša tżndar og tröllum gefnar. Hann mun žį standa nakinn frammi fyrir alžjóš!!
![]() |
Gęti aukiš įlagiš į nįttśruna |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Umhverfismįl | Breytt s.d. kl. 20:37 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (0)
Hvert er Alžingi komiš?
10.4.2019 | 10:16
Sį misskilningur viršist vera ķ gangi aš meš žvķ aš bera samžykkt tilskipunar ESB um orkupakka 3 upp sem žingsįlyktun, žį megi komast framhjį aškomu forsetans aš mįlinu. Aš žį verši aš sękja į forseta aš vķsa lögum tengdum žessum pakka til žjóšarinnar. Sjįlfur hélt ég svo vera, žegar ég skrifaši sķšasta pistil, enda horfši ég žį einungis til 26. gr. stjórnarskrįrinnar.
Žegar betur er aš gįš fjalla tvęr ašrar greinar stjórnarskrįrinnar um aškomu forseta aš įkvöršunum Alžingis, greinar 16 og 19.
16. gr. Forseti lżšveldisins og rįšherrar skipa rķkisrįš, og hefur forseti žar forsęti.
Lög og mikilvęgar stjórnarrįšstafanir skal bera upp fyrir forseta ķ rķkisrįši.
19. gr. Undirskrift forseta lżšveldisins undir löggjafarmįl eša stjórnarerindi veitir žeim gildi, er rįšherra ritar undir žau meš honum.
Žarna er skżrt tekiš fram aš samžykki forseta žarf fyrir lögum sem sett eru į Alžingi en einnig mikilvęgum stjórnarrįšsathöfnum og stjórnarerindum. Varla er hęgt aš hugsa sér mikilvęgari stjórnarrįšstöfun en framsal orkuaušlinda okkar. Fyrirvarar breyta žar engu, afsališ er jafn gilt.
Ef žaš er svo aš rįšamenn žjóšarinnar eru farnir aš velja mįlum leišir gegnum Alžingi sem žeir telji aš dugi til aš komast hjį eina varnagla žjóšarinnar, er illa fariš. Ef stjórnarherrarnir ętla sér aš fį samžykki fyrir žingsįlyktun um orkupakka 3, įn samžykkis forseta, eru žeir ekki einungis aš brjóta stjórnarskrį meš žvķ aš fórna sameign žjóšarinnar, heldur er framkvęmdin sjįlf brot į stjórnarskrį!
Hvert er žį Alžingi okkar, sjįlft löggjafavaldiš, komiš?!
![]() |
Beiti synjunarvaldi gegn orkupakka |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Til hvers aš skera saušinn, ef ekki į aš éta hann?
9.4.2019 | 10:09
Žaš er aš verša nokkuš ljóst aš Alžingi mun samžykkja žingsįlyktunartillögu utanrķkisrįšherra um aš hér skuli 3. orkupakki ESB taka gildi. Hafi žeir žingmenn sem leggja blessun sķna į žessa ašför rįšherrans aš lżšręši okkar skömm fyrir.
Mįlflutningur žeirra sem vilja samžykkja orkupakka 3 eru fyrst og fremst byggš į einu atriši, persónum žeirra sem į móti eru. Framanaf voru žetta einu rök landsölufólksins, fullyrt aš engin hętta vęri af samningnum, aš vald yrši ekki aš neinu leyti flutt śr landi. Žegar ljóst var aš žessu svoköllušu rök stóšust ekki, žegar ljóst var aš um afsal valds var aš ręša og rįšamenn gįtu ekki lengur duliš žaš fyrir žjóšinni, voru settir fram fyrirvarar. Žar meš višurkenndu stjórnvöld mįlflutning žeirra sem į móti voru. En fyrirvarar viš tilskipanir frį ESB hafa aldrei haldiš og munu aldrei halda. Einungis tilskipunin sjįlf, meš kostum og göllum virkar. Žetta hefur margoft veriš reynt. Enginn hefur getaš bent į fyrirvar sem hafi haldiš, ž.e. fyrirvarar sem geršur er viš žegar samžykkta tilskipun frį ESB. Ef breyta žarf einhverju žarf aš breyta sjįlfri tilskipuninni.
Ljóshundur veršur lagšur til meginlandsins, um žaš žarf ekkert aš efast. Hugmyndir rįšamanna um aš einhver fyrirvari viš tilskipuninni muni žar einhverju breyta eru barnalegar. Til hvers aš skera saušinn ef ekki į aš éta hann, til hvers aš samžykkja orkupakka 3 ef ekki į aš hagnast į honum? Sį hagnašur mun žó einungis falla į annan veginn; til žeirra sem aš strengnum sjįlfum standa, til žeirra sem framleiša orkuna fyrir strenginn og til žeirra sem taka viš orkunni frį strengnum. Viš, hinn almenni Ķslendingur munum einungis sjį tap og žaš af stęršargrįšu sem engum gęti dottiš til hugar. Rekstrargrundvelli flestra fyrirtękja veršur fórnaš. Og ekki skal nokkur lįta sér detta til hugar aš einn strengur verši lįtinn duga. Tveir eru lįgmark, žó ekki sé nema vegna afhendingaröryggis. Žegar sķšan gróšasjónarmišum er bętt viš mun fjöldi strengja mišast viš getu okkar lands til aš framleiša orku. Žar mun engu verša eirt og ekkert skiliš undan. Barįttu Sigrķšar ķ Brattholti mun žvķ aš engu verša gerš, aš barįttan um įsęlni erlendra afla yfir aušlindum okkar, sem hófst meš barįttu um Gullfoss, sé aš fullu töpuš!
Teikn eru skżr, bśiš er aš skoša rekstrargrunn sęstrengs, bśiš er aš hanna framkvęmdina og žaš sem til žarf og ESB hefur sett žennan streng ķ forgang hjį sér. Erlendir aušjöfrar sniglast um landiš eins og grįir kettir ķ leit aš hentugum virkjanakostum og landsvęšum fyrir vindmilluskóga. Ekki eru žeir aš spį ķ aš framleiša rafmagn fyrir okkur mölbśana, žeir horfa yfir hafiš.
Žaš er reyndar magnaš aš nokkur skuli lįta sér detta til hugar aš ętla aš framleiša rafmagn meš vindmillum, sem ętlaš er til notkunar ķ 1000 km fjarlęgš. Jafnvel žó hęgt vęri aš flytja žį orku eftir landi alla leiš, dytti engum slķkt ķ hug, hvaš žį ef žarf aš fara yfir śfiš śtaf. Vindur blęs jś um allan heim og styrkur vindmillna liggur ķ aš hęgt er aš framleiša rafmagn nįlęgt notanda, aš hęgt er aš minnka til muna žaš tap į orku sem flutningur žess leišir af sér. Kannski vęri žarna verk fyrir žį fréttamenn sem vilja hengja "rannsóknar" viš nafnbót sķna, til skrauts. Aš rannsaka hvers vegna erlendir ašilar séu svo įfram um aš framleiša hér orku meš vindmillum ętlaša til flutninga langar leišir. Getur veriš aš andstašan gegn vindmillum sé oršin svo vķštęk, žar sem stęrstu skógar aš žeim eru, aš žaš žyki naušsynlegt aš koma óskapnašnum, sem lengst frį notanda?
Og talandi um orkutap, žį er lķtiš rętt um žį miklu orku sem žarf aš framleiša hér į landi til žess eins aš henda ķ hafiš ķ formi orkutaps gegnum strenginn. Sś umframframleišsla sem forstjóri Landsvirkjunar er svo tķšrętt um en fįir finna, mun verša léttvęg ķ žeim samanburši. Ef slķk umframorka er til, žį į aušvitaš aš nżta hana hér į landi, t.d. til garšyrkju eša bręšsluverksmišja.
Orkutilskipun 3 fer gegn stjórnarskrį, um žaš žarf ekki aš deila. Fyrirvara stjórnvalda munu žar engu breyta. Ķ ofanįlag hefur heyrst aš įstęša rįšherra aš flytja mįliš sem žingsįlyktun sé til žess ętluš aš komast framhjį valdi forseta. Žarna er veriš aš leika hęttulegan leik. Höfnun tilskipunarinnar af Alžingi gefur ESB heimild til aš fella nišur ašrar fyrri samžykktir Alžingis um sama efnisflokk, ķ žessu tilviki aš orkumįl verši ekki lengur hluti af EES samningnum. Um žetta žarf žó aš semja milli EES og ESB. Samžykki hins vegar Alžingi tilskipunina, en forseti vķsar lögum henni tengdri til žjóšarinnar, mun koma upp önnur og verri staša. Žį veršur sjįlfur EES samningurinn undir, ekki einungis sį hluti er snżr aš orkumįlum.
Žegar horft er į rök meš og móti žessari tilskipun kemur nokkuš glögglega ķ ljós hversu vķšįttu vitlaust žaš er aš samžykkja tilskipun um orkupakka 3. Žeir sem eru į móti samžykktinni hafa einkum nżtt sjįlfa tilskipunina sem gagn ķ sinni rökfęrslu og fengiš til žess verks fęrustu menn į sviši Evrópuréttar. Hinir sem samžykkir eru tilskipuninni hafa hins vegar falliš ķ žį gröf aš hlaupa ķ manninn, ķ staš boltans. Žaš er ljótur leikur. Sumir žeirra sem mest hafa męlt meš og skrifaš um samžykkt tilskipunarinnar hafa beinna hagsmuna aš gęta, fyrir sig eša sķna fjölskyldu. Hjį öšrum eru ekki jafn skżr tengls, en žau hljóta žó aš vera til stašar. Annaš er ekki ķ boši, žvķ einungis heimska mun žį skżra žeirra framferši. Og svo eru žaš aušvitaš ESB sinnarnir. Hjį žeim gilda ekki rök, einungis nóg aš pappķrinn komi frį Brussel. Žvķ fólki veršur aldrei snśiš.
Žį er rétt aš benda į žį einföldu stašreynd, sem ętti aš vera öllum ljós, aš jafnvel žó svokallašir fyrirvarar rķkisstjórnarinnar héldu, žį dugir žaš bara alls ekki. Žessari rķkisstjórn sem nś situr er vart treystandi til aš standa ķ lappirnar žegar ęttingjar sękja aš. Sķšan kemur nż rķkisstjórn og enginn veit hvernig hśn veršur skipuš. Mišaš viš hvernig kjörnir fulltrśar hafa gert leik aš žvķ aš hundsa nišurstöšur kosninga og setja saman stjórnir žvert į nišurstöšu kosninga, mį bśast viš öllu, jafnvel žvķ aš ESB sinnar nįi völdum. Žį eru fyrirvarar lķtils virši!
Ég ętla rétt aš vona aš kosningin um žingsįlyktunartillögu utanrķkisrįšherra verši meš nafnakalli. Listinn um landsölufólkiš mun žį verša varšveittur og reglulega opinberašur!!
![]() |
Tókust į um fjarveru Sigmundar |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Umhverfismįl | Breytt s.d. kl. 10:16 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (2)
Į Evu klęšum
17.2.2019 | 10:54
Mail online flutti heimsbyggšinni nokkuš sérstęša frétt ķ morgun. Žar segir aš breska verslunarkešjan Boohoo ętli aš hętta sölu į fötum sem innihalda ull af einhverju tagi, banniš tekur gildi hjį žeim ķ haust. Įstęšan er aš dżraverndunarsamtökin PETA telji rśning įa vera dżranķš!
Žį vaknar spurning; hvernig skal framleiša föt? Ķ flestum fötum er ull af einhverju tagi žó hśn hafi vissulega vikiš nokkuš fyrir plastefnum. Varla viljum viš žó framleiša fötin śr plast, žessu baneitraša efni sem allstašar er veriš aš banna!
Žį eru einungis nżju föt keisarans eftir, öšru nafni Evuklęšin. Mannskepnan veršur bara aš vera nakin!
PETA samtökin fara žarna offari, svo vęgt sé til orša tekiš. Žaš er ekki dżranķš aš rżja ęrnar, hins vegar er žaš sannarlega dżranķš aš gera žaš ekki og getur žaš leitt skepnuna til dauša. Žaš hefur eitthvaš skolast til ķ haus žeirra hjį PETA sem fullyrša svona bull.
Og ekki er hitt skįrra, aš virt verslunarkešja skuli taka undir žessa vitleysu. Žaš veršur gaman aš koma ķ verslanir žeirra į hausti komandi, einungis tóm heršatrén į fataslįnum.
Žaš er vandlifaš ķ henni veröld. Barnaskapur og fįviska viršast vera aš nį völdum į öllum svišum.
Hvaš nęst?!!
Umhverfismįl | Breytt s.d. kl. 11:11 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (0)
Skal engan undra
22.12.2018 | 13:30
Žaš ętti enginn aš vera undrandi yfir žvķ žó mengunarskż myndist yfir Reykjavķk į lygnum dögum. Žetta er aušvitaš mannanna verk, ekki žó žeirra sem voga sér aš aka um į einkabķlnum, heldur hinna, sem hafa stašiš gegn allri ešlilegri framžróun į gatnakerfi borgarinnar ķ samręmi viš žarfir.
Umferšarmannvirki, višhald žeirra og višbętur, eru eitthvaš sem vinstrimenn skilja ekki, ekki frekar en mešhöndlun peninga, eins og fréttir sķšustu daga bera skżrt merki. Žvķ hafa žessi mįl veriš til vansa um nokkuš langt skeiš ķ borginni og mengun žvķ oršin meiri en ella hefši žurft.
Žaš er aušvitaš alveg sjįlfsagt aš efla almenningssamgöngur, en žaš mį žó ekki bitna į ešlilegu višhaldi og endurnżjun gatnakerfisins. Tilraun til eflingar almenningssamgangna hefur nś stašiš yfir ķ um einn įratug, meš miklum fjįrmunum śr rķkissjóš. Samhliša žvķ hefur višhald gatna veriš ķ algjöru lįgmarki og ķ staš eflingar gatnakerfisins hefur veriš markvisst skert af žvķ, götur žrengdar, tvķstefnugötum breytt ķ einstefnur og götum heilu hverfanna veriš lokaš.
Žrįtt fyrir žetta, žrįtt fyrir aš rįšist hafi veriš gegn einkabķlnum į bįša vegu, meš auknum fjįrśtlįnum til almenningssamgangna samhliša žvķ aš gera notkun hans fólki enn erfišari, hefur žetta įtak engu skilaš, enn er sama hlutfall borgarbśa sem feršast meš almenningssamgöngum og viš upphaf įtaksins. Žvķ vilja borgaryfirvöld ganga enn lengra, fį martgfallt meira śr sjóšum landsmanna og sjįlfsagt skerša gatnakerfiš enn frekar. Žaš mun ekki skila sér ķ hlutfallslegri aukningu žeirra sem feršast meš almenningssamgöngum en alveg örugglega mun mengun margfaldast!
Greišfęrara gatnakerfi, regluleg žrif į žvķ og svo almenn snyrtimennska af hįlfu yfirvalda ķ umhverfi žess, er leišin til aš minnka mengun. Rafbķlar eru vissulega framtķšin, en žaš er nokkuš langt ķ žį framtķš og į mešan žarf aš gera žaš sem hęgt er. Hlutfall žeirra sem feršast meš almenningssamgöngum er ekki lausnin. Jafnvel žó tękist, meš einhverjum göldrum, aš fjölga žeim um 100%, sem er jś eitthvaš sem žeir allra dreymnustu žora aš hugsa, vęri žaš hlutfall enn innan viš 10% žeirra sem um borgina feršast.
Sjįlfur bż ég ekki ķ Reykjavķk, en eins og ašrir landsmenn neyšist ég stundum til aš heimsękja žessa höfušborg okkar allra. Ég hef žvķ ekkert raunverulegt val į milli almennings- eša einkasamgangna, fer į mķnum bķl til borgarinnar og žęr leiš sem ég žarf aš fara innan hennar. Fyrir nokkrum dögum žurfti ég aš fara slķka hįskaferš og er žaš svo sem ekki frįsögufęrandi, utan žess aš vegna žeirra žrengsla sem yfirvöld borgarinnar hafa bśiš til, tók mig nęstum hįlfa klukkustund aš komast leiš sem aš jafnaši ętti aš vera hęgt aš aka į örfįum mķnśtum. Žar var umferšin meš žeim hętti aš hęgt var aš komast eina bķllengd ķ einu og sķšan bešiš ķ nokkurn tķma. Ég ek į bķl sem aš jafnaši eyšir um eša innan viš 5L/100. Eftir aš hafa setiš ķ žessari umferšarteppu, sem n.b. var ekki nišri ķ mišbę, heldur mun austar ķ borginni, skošaši ég eyšslumęlinn ķ bķlnum. Hann stóš žį ķ 11L/100. Hef aldrei įšur séš bķlinn hjį mér eyša svo miklu eldsneyti. Eyšsla og mengun haldast nokkuš ķ hendur og žarna var bķllinn minn, sem fyrir tveim įrum uppfyllti mengunarreglur borgarinnar fyrir frķu bķlastęši, farinn aš menga eins og amerķskur pick up!! Aš žvķ er mér skilst, af žeim sem eru heimavanari en ég innan borgarmarkanna, var žessi umferšarteppa alls ekki neitt einsdęmi, jafnvel frekar ķ minnikantinum į męlikvarša Reykjavķkur.
Žetta skżrir kannski hvers vegna ķ smįborg noršur į hjara veraldar, žar sem sjaldnast er logn, skuli vera meiri mengun en ķ stórborgum Bandarķkjanna, žar sem allir ķbśar Ķslands kęmust fyrir ķ einni lķtilli götu.
![]() |
Segir žokuna ķ gęr mengunaržoku |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Kveikur
21.11.2018 | 10:05
Ég horfši į žįttinn Kveik į ruv ķ gęrkvöldi. Seinnihluti žįttarins fjallaši um endurheimt votlendis og eins og žįttastjórnanda er einstaklega vel lagiš, žį tókst henni aš aš koma fram meš stašreyndarvillur sem geršu umfjöllunina alla frekar ótrśverša. Eitt stóš žó uppi eftir žennan žįtt, en žaš var sś stašreynd, sem reyndar hefur oft įšur veriš ritaš um į žessari bloggsķšu, aš endurheimt votlendis er ekki tekiš gilt ķ orkubókhaldi žjóša, samkvęmt Parķsarsamkomulaginu og įstęšan er einföld, ekki eru til marktękar rannsóknir į žessu sviši.
Žaš er reyndar alveg merkilegt hvaša ęši gripiš hefur landsmenn. Endurheimt votlendis er žaš sem allt snżst um. Stofnašur hefur veriš svokallašur votlendissjóšur og feršast fulltrśar hans milli fyrirtękja aš snapa pening ķ sjóšinn og aušvitaš er ętlast til aš rķkissjóšur leggi drjśgan pening ķ pśkkiš. Allt mun žetta lenda į veskjum landsmanna, engin hętta į aš fyrirtękin taki žį peninga śr arši sķnum. Og ef bęndur vilja vera hipp og kśl, žį kalla žeir til sjónvarpiš til aš taka myndir af sér viš aš moka ķ skurši, grafa jafnvel nżja til aš geta mokaš ķ žį lķka.
Eins og įšur segir žį tókst žįttastjórnanda aš koma fram meš stašreyndarvillur. Fyrir žaš fyrsta sagši hśn aš fyrstu jaršręktarlög hefšu komiš fram 1923 og aš ķ beinu framhaldi hafi runniš einskonar skurša ęvintżri į landsmenn. Žaš er reyndar rétt hjį henni, fyrstu jaršręktarlögin tóku gildi 1923, en fyrsta skuršgrafan kom hins vegar ekki til landsins fyrr en 1942. Žaš lišu žvķ 19 įr žar sem menn žurftu aš grafa skurši meš höndum. Žaš tók sķšan nokkurn tķma aš fjölga skuršgröfum ķ landinu og mį segja aš žaš hafi ekki veriš fyrr en undir lok sjötta įratugar sem fjöldi žeirra varš višunnandi. Žetta voru svokallašir draglarar, ž.e. vķraskuršgröfur. Afkastageta žeirra var lķtil og ķ raun ekki grafiš mikiš meira en žaš sem naušsynlega žurfti, til aš męta žróun ķ landbśnaši. Undir lok sjöunda įratugar komu svo vökvagröfur til landsins og mį segja aš žį hafi loks hafist skuršaęši, enda afkastageta žeirri margfalt meiri en gömlu vķravélanna. Įratug sķšar var sķšan minnkaš verulega styrkgreišslur vegna framręslu og dró žį verulega śr framkvęmdum į žvķ sviši. Ķ dag er nįnast ekkert land framręst nema žaš sé tekiš til ręktunnar. Žetta graftaręši sem Žóra sagši aš stašiš hefši yfir ķ nęrri 80 įr į sķšustu öld, stóš ķ reynd einungis yfir ķ einn įratug!
Žį var henni tķšrętt um aš 70% losun gróšurhśsalofttegunda į Ķslandi komi frį framręstu landi, reyndar jók hśn stundum viš og bętti svona eins og tveim prósentum viš, taldi žetta alveg óumdeilt. Žessi fullyršing er ķ besta falli barnaleg, fyrst og fremst vegna žeirrar stašreyndar aš litlar sem engar rannsóknir eru til um žetta. Žaš var žvķ glešilegt aš sjį aš slķkar rannsóknir eru nś loks hafnar og aš jafnvel sé hugsanlegt aš męla einnig metangas frį jaršvegi. Reyndar kom nokkuš į óvart aš sjį ašfarirnar viš męlinguna, en vel getur veriš aš tęknin sé oršin svo fullkomin aš nóg sé aš henda pottloki į jöršina og hafa snjallsķma ķ hendi. Žaš er žį bara hiš besta mįl og ętti aš vera hęgt aš safna miklu magni upplżsinga į stuttum tķma fyrir lķtinn pening. Svo er bara spurning hvort erlendir vķsindamenn tak slķkar męlingar trśanlegar og hvort Parķsarhópurinn er tilbśinn aš taka žetta inn ķ kolefnisbókhald žjóša.
Žaš er alveg ljóst, enda kom žaš skżrt fram ķ žessum žętti, aš allar fullyršingar um magn į kolefnislosun śr framręstu landi byggja į lķkum og lķkönum. Žar er fyrst og fremst horft til žess aš žegar land er žurrkaš byrji rotnun ķ jaršvegi og aš sś rotnun skili kolefni ķ andrśmsloftiš. Ekkert hefur žó veriš rętt um hvenęr žeirri rotnun lżkur og žar meš uppgufun kolefnis Žaš er ljóšur į aš žeir vķsindamenn sem tjįšu sig eru fastir ķ žessu hugarfari, svo vęntanlega munu rannsóknir žeirra byggjast fyrst og fremst į žvķ aš sanna žęr fullyršingar.
En žaš er fleira sem spilar inn ķ. Žar er aušvitaš stęšst aš blautar mżrar framleiša mikiš magn metangass, sem tališ er tuttugu sinnum verri loftegund en kolefni. Žetta žarf aušvitaš aš rannsaka. Žį žekkja bęndur vel aš gras rżrnar fljótt į tśnum ef skuršum er ekki haldiš viš, aš mun rżrari gróšur er į blautu landi en žurru. Žar sem gręnblöšungar eru eitt helst tęki nįttśrunnar til aš breyta kolefni ķ sśrefni, hlżtur žetta skipt miklu mįli.
Fęrum okkur aftur aš skuršum. Skuršir žurfa višhald, eigi žeir aš halda landi žurru. Ef ekkert višhald er, žį fyllast žeir sjįlfkrafa, fer nokkuš eftir landi hversu fljótt. Žó er vitaš aš skuršir sem grafnir eru ķ blautu landi fyllast fyrr en skuršir ķ žurru landi. Žar sem flestir skuršir eru meir en fjörutķu įra gamlir, er ljóst aš žeir sem ekki eru vegna tśngeršar eru flestir oršnir nįnast fullir af jaršvegi, hafi land ekki veriš žeim žurrara žegar žeir voru grafnir. Grunnvatnsstaša žess lands er žvķ oršiš nokkuš hį og vandséš aš miklu breyti žó żtt vęri einhverjum jaršvegi ķ žį til višbótar. Hins vegar geta skuršir stašiš nokkuš vel ķ landi sem er nokkuš žurrt fyrir. Varla getur veriš mikill įvinningur af žvķ aš fylla žį. Žaš eru žó einmitt slķkur skuršir sem veljast oftast til fyllingar, enda tękjakostur sem žarf viš verkiš oftar en ekki žungur og žvķ erfitt aš fara meš hann į blautt land.
Žaš er gott aš loks skuli vera fariš aš rannsaka uppstreymi kolefnis śr jaršvegi, žó vissulega betra vęri ef rannsakendur vęru ekki bśnir aš mynda sér skošun fyrirfram. Žaš rżrir trśveršugleikann. Og žaš žarf aš lķta į mįliš heildstętt, hversu langan tķma rotnun stendur yfir, eftir aš jörš er grafin, hvaš mikiš af metan sleppur śr blautu landi og hver geta gróšuržekja til umbreytingar į kolefni til sśrefnis er. Žegar žetta allt liggur fyrir, er loks hęgt aš spį ķ hvort rétt sé aš breyta žurrkušu landi ķ mżrar og hvort vert sé aš leggja slķka ofurįherslu į endurheimt votlendis sem nś er oršin.
Žaš sem žó skiptir mestu er aš žegar žessar rannsóknir liggja allar fyrir, er hęgt aš segja til um hversu mikiš af gróšurhśsalofttegundum verša til, hvernig žęr skiptast og hve mikill hluti žeirra er manngeršur. Žaš viršist nefnilega vera svo aš allt skuli gert til aš minnka manngeršar gróšurhśsalofttegundir, jafnvel žó slķkar ašgeršir stór auki nįttśrulegar loftegundir, jafnvel margfalt hęttulegri.
Žaš voru žó fleiri atriši ķ žessum žętti sem vöktu spurningar, en žaš var blessašur kolefniskvótinn. Fram kom aš Icelandair vęri aš greiša einn milljarš ķ slķkan kvóta og aš sś upphęš muni margfaldast į nęstu įrum. Aušvitaš munu faržegar borga žį upphęš aš mestu, hluti mun žó koma frį žeim sem eru meš verštryggš lįn į sķnu hśsnęši. Žetta žótti višmęlenda bara hiš ešlilegasta mįl og ekki žótti žįttastjórnanda įstęša til aš spyrja stóru spurningarinnar, hvert žaš fé fęri. Ef einhver borgar eitthvaš er óumdeilt aš einhver annar tekur viš žvķ fé. Hvert fara žeir fjįrmunir?
Undir lok žįttarins hélt ég aš ég hefši sofnaš og aš kominn vęri annar žįttur um eitthvaš allt annaš efni, žegar einn višmęlandinn kom, meš žį speki aš aušvitaš yršum viš aš fara aš framleiša allt eldsneyti į skipaflotann sjįlf. Framleiša lķfdķsil!
Žetta kom eins og skrattinn śr saušaleggnum. Mašur var bśinn aš horfa um langan tķma į umfjöllun um endurheimt votlendis žegar allt ķ einu var fariš aš tala um stórfelda ręktun. Hvernig ķ andskotanum ętla menn aš rękta forblautar mżrar. Aš ekki sé nś minnst į aš jafnvel žó hver mżrarblettur landsins vęri žurrkašur upp og tekinn undir ręktun lķfdķsils, myndi žaš ekki duga nema į hluta fiskiskipaflotans.
Žį er alveg meš ólķkindum aš alžjóšasamfélagiš skuli ekki fyrir löngu veriš bśiš aš banna aš land sé tekiš śr matvęlaframleišslu til framleišslu į eldsneyti, žegar ljóst er aš fjölgun mannkyns mun verša gķfurleg nęstu įr og įratugi, meš tilheyrandi žörf fyrir matvęli!!