Grunnlaun - heildarlaun

Það er sitt hvað, grunnlaun og heildarlaun. Grunnlaun eru þau laun sem launþegi fær að lágmarki, fyrir þá vinnu sem hann ræður sig til. Heildarlaun eru aftur þau laun sem hann fær greitt fyrir eftir að búið er að bæta við þeim greiðslum sem launamaðurinn á rétt á að auki.

Þær greiðslur geta verið mismunandi, t.d. vaktaálag eða eitthvað annað sem launamaðurinn leggur atvinnurekanda til með sínu vinnuframlagi. Í dag er það svo að lágmarkslaun eru sögð 300.000 krónur fyrir fulla vinnu í mánuð. En þetta er ekki svona einfalt, þar sem einhverjum snilling datt það snjallræði í hug að þarna væri um heildarlaun að ræða.

Það segir að grunnlaun geta verið mun lægri, eða um 260.000 kr fyrir fulla vinnu í mánuð. Þannig er launþegi á lægstu launum, en skilar sínu vinnuframlagi á öllum tímum sólahrings, alla daga ársins, er í vaktavinnu, að greiða sér sjálfur vaktaálagið að hluta. Vinnufélagi hans, sem skilar eingöngu vinnu á virkum dögum og dagvinnutíma, fær hins vegar 40.000 kr í tekjutryggingu, til að ná 300.000 kr! Atvinnurekandinn þarf þá ekki að greiða vaktavinnumanninum nema 40.000 kr í vaktaálag í stað um 80.000 króna, þar sem vaktaálag er ákveðin prósenta af grunnlaunum, rétt eins og yfirvinnukaup reiknast einnig sem ákveðið hlutfall af þeim.

Þetta dæmi, sem er alls ekki einsdæmi heldur kaldur raunveruleiki hjá mörgum atvinnurekendum, sýnir og sannar að í kjaraviðræðum eru það grunnlaun sem skipta máli, ekki heildarlaun.

Þeir sem ekki skilja þessa einföldu staðreynd ættu alveg að láta vera að tjá sig um kjaramál, svona yfirleitt!!

Hér fyrir neðan geta lesendur séð hvernig þetta er orðað í kjarasamningi SGS við SA, en þar segir skýrt að til lágmarkslauna teljist m.a. álags og aukagreiðslur.

 

Lágmarkstekjur fyrir fullt starf

Lágmarkstekjur fyrir fullt starf, fullar 173,33 unnar stundir á mánuði (40 stundir á viku), skulu

vera sem hér segir fyrir þá starfsmenn sem eftir að 18 ára aldri er náð hafa starfað a.m.k. sex

mánuði hjá sama fyrirtæki (þó að lágmarki 900 stundir):

1. maí 2017  kr. 300.000 á mánuði.

• Mánaðarlega skal greiða uppbót á laun viðkomandi starfsmanna sem ekki ná

framangreindum tekjum, en til tekna í þessu sambandi teljast allar greiðslur, þ.m.t.

hverskonar bónus-, álags- og aukagreiðslur, sem falla til innan ofangreinds vinnutíma.

Launauppbót vegna lágmarkstekjutryggingar skerðist ekki vegna samningsbundinnar

launahækkunar vegna aukinnar menntunar sem samningsaðilar standa sameiginlega að.

• Laun fyrir vinnu umfram 173,33 stundir á mánuði og endurgjald á útlögðum kostnaði

reiknast ekki með í þessu sambandi.

 

Rifist um mismunandi staðreyndir

Samgönguáætlun

Það er nokkuð fróðlegt að lesa samgönguáætlun ríkisstjórnarinnar en betra að vera ekki svartsýnn fyrir þann lestur, það gæti endað illa.

Einn kafli þessarar áætlunar er nefndur Vegakerfið - notendagjöld. Þarna reynir vissulega nokkuð á sálarlífið en í þessum kafla koma fyrir eftirfarandi setningar:

Verði tekin upp notendagjöld á forsendunum „notandi greiðir“ þarf að huga að útfærslu sem endurspeglar heildarkostnað. Af þeim möguleikum til réttlátrar gjaldtöku sem nefndir hafa verið er ekin vegalengd talin eiga best við. Með nýrri þráðlausri staðsetningartækni opnast nýir möguleikar þar sem hægt er að taka mið af því hvaða mannvirki eru notuð, tíma dags, vegalengd, stærð, þyngd og mengunarflokki farartækis. Þannig er hægt að beita jákvæðri mismunun háð veggerð og fjarlægð í þjónustu. Nýtt gjaldheimtukerfi þarf einnig að geta ráðið við gjaldtöku eftir stund og stað og þarf því að byggjast á upplýsingatækni.  

Þarna er nokkuð langt seilst. Byrjum á fyrra atriðinu, "notendur greiði". Nú er það svo að notendur bíla greiða sannarlega fyrir alla sína þjónustu frá ríkinu og gott betur. Í dag er verið að innheimta um eða yfir 80 milljarða króna á ársgrundvelli plús virðisaukaskatt, af bíleigendum. Af þessari upphæð er nærri helmingur skattur sem á var lagður til viðhalds og endurnýjunar vegakerfisins. Þetta er nánast sama upphæð og samgönguáætlun gerir ráð fyrir að notað sé til viðhalds og endurnýjunar vegakerfisins - á næstu fimm árum!!

Seinna atriðið og heldur kuldalegra er sú staðreynd að nú skal njósnað um hvar hver ekur og hvenær. Til þessa á að nota "nýjustu tækni" sem reyndar hefur verið til í nokkuð mörg ár, en hvað um það, einkalífinu skal fórnað. Ekki þarf snilling til að sjá að í framhaldinu verður auðvelt að koma á annarri njósnastarfsemi tengt þessari "nýju tækni" eins og hraðaeftirliti löggæslu. Reyndar getur vart verið að þetta standist hin nýju persónuverndarlögin, svo kannski er þar smá glæta.

Auðvitað er í sjálfu sér ekkert að því að breyta skattlagningu á akstri bíla, enda ljóst að akstur rafbíla er utan kerfis og ekkert eðlilegra en að þeir séu á einhvern hátt látnir greiða það sem þeim ber, til viðhalds og endurnýjunar vegakerfisins. Eldsneytisbílar verða þó ekki dregnir inn í slíka skattgreiðslu nema því aðeins að sambærilegt gjald, sem nú er innheimt við kaup á eldsneyti, verði lagt niður. Tvísköttun má aldrei samþykkja, ekki undir nokkrum kringumstæðum.

Einfaldast er auðvitað að nýta bara þann hluta skattsins sem innifalinn er í eldsneyti til þess sem honum var ætlað. Þannig má fimmfalda hraðann við uppbyggingu vegakerfisins. Við það má svo bæta þeim peningum sem stjórnvöld hafa notað í önnur mál, af þessum skattstofni undanfarin ár, skila ránsfengnum. Eftir sem áður væru bíleigendur að greiða væna summu til samneyslunnar, þ.e. annað en viðhald og endurnýjun vegakerfisins, umfram aðra þjóðfélagþegna. Ef allt það fé sem eyrnamerkt var vegamálum færu í þann flokk þyrfti ekki að hugsa um veggjöld og jafnvel væri hægt að hafa rafbíla undanþegna þeirri skattlagningu um einhver ár enn, jafnvel þar til menn átta sig á að mun skynsamlegra er að horfa til vetnisbíla.

En það er fleira sem tengist samgönguáætlun. Allir vita að borgarstjórn hefur náð að fífla ráðherra verulega, svo jafnvel stilltustu menn reyta hár sitt og skegg. Svokölluð borgarlína, sem reyndar er jafn dulin og veggjöldin, er nú óbeint komin þarna inn og orð eins og "þétting byggðar" farin að sjást þar á prenti. Nokkuð merkilegt, þar sem þetta er jú samgönguáætlun.

Öllu verra er að borgaryfirvöld sækja nú hart að fá inn í samgönguáætlun heimild til enn frekari skattlagningu á landsmenn, skatta sem þau nefna "mengunar- og tafagjöld". Þetta hefur lítið verið rætt í sambandi við samgönguáætlun og vonandi að þingmenn séu ekki svo skyni skroppnir að þeir láti stjórnendur þess sveitarfélags sem hellst er fært til að safna skuldum, fífla sig sem ráðherra.

En hvað er "mengunar- og tafagjald"? Jú fyrst og fremst er þetta enn einn skatturinn, til álagningar á bíleigendur, eins og þar sé óþrjótandi uppspretta peninga! En þetta er ekki neinn venjulegur skattur, heldur skattur sem hefur þann hvata að gera ekki neitt. Þá er ekki átt við að bíleigendur sitji heima og geri ekkert, heldur hitt að borgaryfirvöld geri ekkert.

Með því að halda gatnakerfinu og umhverfi þess sem sóðalegustu verður mengun meiri. Þá er hægt að innheimta meira mengunargjald. Tafagjaldið hækkar síðan í réttu hlutfalli við tafir í umferðinni, sem aftur eykur enn frekar mengun. Þetta er því "tær snilld" eins og höfundar Icesave sögðu á sínum tíma, getur bara ekki klikkað!!

Og auðvitað lenda þessir skattar þyngst á landsbyggðafólki, sem þarf að sækja sér sífellt meiri þjónustu til höfuðborgarinnar. Tærasta snilldin er síðan að byggja nýjan landspítala niður undir miðbæ borgarinnar svo örugglega sé nú hægt að kroppa aðeins meira af landsbyggðafólkinu, þegar það þarf að sækja sér lækninga.

Að gráta Björn bónda

Björn Bjarnason grætur Moggann sinn sárt á bloggi sínu. Honum þykir sárt að formenn stjórnmálaflokka fái þar ekki heiðurssess um áramót og helst heilsíðu mynd einnig.

Nú er það svo að lítil sem engin eftirspurn er eftir hugleiðingum formanna stjórnmálaflokka hér á landi, enda marg sýnt að þær hugleiðingar eru lítils virði. Kosningaloforð þeirra, sem sumir taka trúanleg, eru fljót að gleymast eftir að atkvæði hafa verið talin og því vart meira að marka hugleiðingar þeirra við áramót.

Þetta vita ritstjórar Moggans og eru því ekki að sóa pappír í slíka vitleysu.

Formenn stjórnmálaflokka eru svo sem ekkert í vandræðum með að koma sínum misvitru hugleiðingum á framfæri, þó mogginn, einn fréttamiðla, átti sig á tilgangsleysi þess boðskapar.

Hitt væri fersk, ef formenn stjórnmálaflokka hér á landi tækju upp á þeirri nýlundu að standa við orð sín, að standa vörð lands og þjóðar og bara yfirleitt sýna einhvern minnsta vott af því að þeir séu að reyna að vinna sína vinnu!!

 

Siggi og Nonni, eða bara Dagur

Enn bætist á óráðslistann, nú skal byggja jarðgöng í Hafnafirði. Það mætti halda að Dagur væri búinn að taka yfir óstjórn landsins.

Björn Leví, Pírati, hefur bent á að dæmið gangi bari alls ekki upp, að 100-140kr dugi engan veginn fyrir öllum þeim framkvæmdum sem boðaðar hafa verið. Komst hann að þessu áður en göng í Hafnafirði voru boðuð, framkvæmd upp á eittþúsund og tvöhundruð miljónir króna!

En kannski misskilur Björn þetta og við hin líka, kannski er nóg að rukka 100-140 krónur við hvert skatthlið, bara hafa þessi skatthlið nógu andskoti mörg og þétt!

Fyrst þarf 10 til 15 skatthlið,til þess eins að borga stofnkostnað vegna skattsins, síðan þarf 15 til 20 skatthlið til að greiða rekstrarkostnað ruglsins og innheimtu skattsins. Þá er hægt að snúa sér að því að reikna út allan kostnað við þá draumóra sem pjakkarnir hafa lagt fram og finna út hversu mörgum skatthliðum þarf að bæta við.Vandinn er hins vegar sá að nánast daglega dettur þeim eitthvað nýtt í hug, sem framkvæma má. Það gæti því orðið nokkuð tafsamt fyrir okkur landsbyggðafólk að komast til borgarinnar, þegar aka þarf gegnum hvert tollahliðið af öðru, að svo þéttriðið net þeirra verði að vart verði bíllengd á milli.

Það er ekki að undra þó manni detti Dagur í hug, í hvert sinn sem Siggi og Nonni opna á sér munninn. Peningavitið ekkert og raunveruleikinn þeim öllum jafn fjarlægur.

Siggi og Nonni geta þó ekki búist við að fá þá silki meðferð sem Dagur fær, þegar allt fer í hundana. Þeir munu ekki stjórna rannsóknarnefnd um eigið vanhæfi og enn síður nefnd sem rannsakar rannsóknarnefndina.

 

Jarðgöng í Hafnarfirði á listanum

Að eyða lottovinningnum áður en dregið er

Enn bætist við vegskattafarsann. Nú skal byrjað á að eyða skattinum áður en hann hefur verið lagður á! Þvílíkt bull!!

Maður er eiginlega orðinn svolítið ruglaður á þessu máli öllu og erfitt orðið að fylgjast með því. Hver talar í sínu horni innan stjórnarinnar og enginn virðist vita hvað hinn er að gera. Minnir nokkuð á ævintýrið um jólasveinanna.

Oft hafa draumóramenn á Alþingi nefnt vegskatta, gegnum tíðina. Alltaf hafa þeir verið kveðnir niður, hið snarasta. Um nokkurn tíma heyrðist ekkert svona óráðshjal frá löggjafasamkomunni.

Það var svo fyrir tveim árum síðan að ný ríkisstjórn tók hér völdin, undir stjórn Sjálfstæðisflokks, þess flokks sem predikar lægri skatta og minna bákn, eða gerði það a.m.k. hér á árum áður. Það kom því eins og skrattinn úr sauðaleggnum þegar nýskipaður samgönguráðherra, Jón Gunnarsson, fór að tala fyrir vegsköttum. Satt að segja hélt maður í fyrstu að um grín væri að ræða hjá ráðherranum, að áramótagleðin væri ekki alveg farin úr kolli hans. Því miður bráði þessi vitleysa ekki af manninum og hélt hann uppteknum hætti allt þar til þessi ríkisstjórn sprakk, nokkrum mánuðum síðar. Þar sem rökstuðningur þessa ráðherra var nokkuð ruglingslegur og erfitt að henda reiður á hvað hann var raunverulega að hugsa og segja, varð þetta mál aldrei meira en einskonar bull hjá honum.

Svo komu kosningar. Fyrir þessar kosningar voru sumir kjósendur nokkuð forvitnir um hvar frambjóðendur stæðu í þessu máli. Sem von var áttu frambjóðendur nokkuð erfitt með að tjá sig um málið, enda það allt svo óljóst og í raun á engu að byggja nema röfl eins fyrrverandi ráðherra, röfl sem betur átti kannski heima á einhverri ölstofu borgarinnar. Ein frambjóðandi steig þó fram og tók skýra afstöðu, veggjöld eða vegskattar yrðu aldrei lagðir á ef hann kæmist til valda. Enginn vafi var á að maðurinn meinti það sem hann sagði, enda var sama hvar hann kom fram, á þessu hnykkti hann í hvert sinn sem hann opnaði á sér kjaftinn. Þetta var formaður Framsóknarflokks, Sigurður Ingi Jóhannesson. Víst er að mörgum stuðningsmanni þessa flokks létti mjög, þarna var maður sem þorði og engin tvímæli voru um þetta mál af hans hendi.

Eftir nokkuð jaml var mynduð var ný ríkisstjórn. Að vísu ekki alveg í samræmi við niðurstöðu kosninga, þar sem þeir flokkar sem töpuðu tóku sig saman og mynduðu meirihluta og settu þannig þá flokka sem mest unnu á varamannabekkinn. En hvað með það, íslenskir stjórnmálamenn eru svo sem ekki í neinum sérstökum tengslum við þjóðina, svo þetta kom ekkert endilega á óvart. Nú var formaður Framsóknar orðinn samgönguráðherra. Málið var því í höfn, svo lengi sem þessi ríkisstjórn tórir. Þetta áréttaði hann í sínu fyrsta viðtali sem ráðherra, þegar hann enn einu sinni afaneitaði vegsköttum.

Og svo komu aftur áramót. Eitthvað leggjast áramót illa í þingmenn, einkum ráðherra. Kannski fer skaupið svona illa í þá, kannski eitthvað annað. Í það minnsta varð hinn nýi samgönguráðherra jafn ruglaður og forveri hans, ári áður. Í fyrsta viðtali í fjölmiðlum, eftir þessi áramót, kom í ljós að hann hafði sýkst illa af sömu sótt og forveri sinn. Nú voru vegskattar komnir í stöðu þess heilaga!

Málflutningur hins nýja ráðherra var þó ekkert skárri en forverans, ævintýralegt rugl þar sem engu var líkast en að hann væri ekki alveg viss um hvað hann segði, væri haldinn einskonar andsetningu. Svo hélt fram eftir ári, sumir gerðu góðlátlegt grín að þessu, aðrir tóku þessu heldur verr. Vandinn var að framsetning ráðherrans og málflutningur var svo ruglingslegur að erfitt var að fest hönd á hann, mótmæli voru því frekar taktlaus. Svona gekk fram á haust.

Um mitt sumar varð stór dagur í lífi landsmanna, þegar gjaldskyldu um Hvalfjarðargöng lauk. Að sjálfsögðu var samgönguráðherra látinn greiða síðasta gjaldið, í beinni útsendingu fjölmiðla. Á eftir var haldinn blaðamannafundur þar sem ráðherrann ásamt bæjarstjórn Akraness fögnuðu þessum áfanga ákaft. Þarna hélt maður að eitthvað væri að brá af ráðherranum, en það var tálsýn. Verra er að bæjarstjórn hefur sennilega verið hellst til lengi í grennd við hann, þar sem hún er nú illa haldin af sjúkdómnum!

Á haustdögum urðu kaflaskil. Vegna ólöglegrar upptöku á bar í borginni, þar sem tveir þingmenn viðhöfðu frekar ljót orð, fór landinn á hliðina. Annar þessara þingmanna var formaður samgöngunefndar Alþingis og hafði verið einn helsti hemill þessa óráðshjals ráðherrans. Við tók nýr formaður þessarar nefndar, Jón Gunnarsson, fyrrum samgönguráðherra og uppvakningur vegskattadraugsins!

Nú var ekki verið að viðhafa nein vettlingatök, enda engin fyrirstaða lengur. Ekki batnaði þó röksemdin fyrir þessum sköttum, þvert á móti varð málflutningurinn nú ofsafengnari en áður og ruglstigið náði nýjum hæðum. Gjaldið var nú sagt verða  lágt, nánast ekki neitt. Hvar eða hvernig átti að innheimta þetta gjald var nokkuð á reyki. Talað um einhverskonar myndatökur og umferðamestu stofnleiðir, umhverfis borgina, allt þó óljóst. Einnig hefur heyrst að greiða skuli gegnum öll jarðgöng landsins, en það er með það eins og annað, allt eitthvað óljóst. Og allt átti að gera, hellst í gær. Varla til sú hugmynd um bót á vegakerfinu sem ekki átti að framkvæma, fyrir þennan skatt sem átti að verða svo smár að enginn yrði hans var.  

Þannig tókst þeim félögum að fífla sveitarstjórnir umhverfis höfuðborgarsvæðis og fá þær hverjar af annarri til að sýna velþóknun sína í fjölmiðlum. Þetta afrekuðu þeir pjakkar Nonni og Siggi á aðeins einni viku og geri aðrir betur. Ekki fer hins vegar sögum af líðan þessara sveitarstjórna, eftir hrekkinn!

Hvort gjaldið er hátt eða lágt fer ekki eftir grunngjaldinu, heldur hversu oft þarf að greiða það þegar ekið milli tveggja staða. Ef greiða skal gegnum hver göng og ef ekið er yfir ákveðna þverlínu á öllum stofnbrautum umhverfis borgina, mega Skagamenn búast við að greið þrisvar slíkt gjald til borgarinnar. Ljóst er að þá erum við farnir að greiða mun meira en meðan Spölur rukkaði okkur. Hversu oft ætli Akureyringar þurfi að greið, þurfi þeir að fara til Keflavíkur?

Auðvitað er það svo að slíkur vegskattur telur lítið á fáförnum vegum, yrði t.d. seinlegt að gera ökufæran veginn fyrir Vatnsnes ef umferð um hann ætti að greiða þann kostnað, gegnum vegskatt. Því er kostnaður við viðhald og endurnýjun vegakerfisins haft á einskonar samfélagslegum grunni, þó þannig að enginn greiðir til þess nema þeir sem nýta kerfið. 

Það er svo sem ekki undarlegt þó horft sé til stofnbrauta til og frá höfuðborginni, þ.e. ef menn vilja breyta þessu nú eða totta eins mikið út úr bíleigendum og hægt er og hellst nokkuð meira. Ef umferðaþyngstu leiðir landsins eiga að greiða fyrir vegakerfi landsins, nú eða safna auknu fé í ríkisbáknið, á auðvitað að setja slíkan skatt á stofnbrautir 40, 41 og 49. Það eru umferðaþyngstu stofnbrautir landsins þannig að gjald þar gæti verið mun lægra en annarsstaðar, til að ná sömu heildarupphæð, eða verið jafn hátt og safnað miklu meira fé til ríkissjóðs, allt eftir því hvernig hugsun manna er. Að vísu fylgir sá galli að borgarbúar þurfa þá að greiða gjaldið í stað dreifbýlisbúa og auðvitað væri slíkt stílbrot.

Alls óljóst er með hvernig skal innheimta skattinn. Talað um myndavélar, sem væntanlega eiga bara að vaxa sjálfar upp úr jörðinni. Ekkert verið rætt um vinnslu gagna frá þeim vélum, útsendingu reikninga og innheimtu þeirra. Allt kallar þetta á útgjöld, mikil útgjöld. Báknið mun bólgna og blýantsnögurum fjölgar, ekki kannski alveg í stíl við stefnu Sjálfstæðisflokks, fellur hins vegar vel að hugsjón vinstri flokka. Ljóst er að fljótt mun kostnaður vegna þessa verða svo yfirdrifinn að óvíst verður hvort nokkuð situr eftir til vegamála.

Og nú ætlar ráðherra að veðsetja ósómann, áður enn hann hefur verið vakinn til lífsins. Þetta er alveg nýr vinkill á málinu. Taka skal lán upp á 50 til 60 þúsund milljónir króna. Eitthvað þarf að greiða í vexti af því láni og þarf ekki djúpa hugsun til að ætla að verkefnið sé þá komið í stórann mínus fyrir ríkissjóð, nema því aðeins að skatturinn sé hafður svo hár að erfitt reynist fyrir landsmenn að ferðast yfir þær þverlínur sem skattlagðar verða á vegakerfinu!!

Því miður óttast ég að verið sé að vaða með þjóðina út í kviksyndi sem erfitt verður að komast úr aftur, vegna óráðshjals tveggja þingmanna sem komist hafa til valda, þingmanna sem vita greinilega ekkert hvað þeir segja eða gera. Sjálfstæðisflokkur er nú kominn í þá stöðu að lítið þarf útaf að bregða svo þessi höfuðflokkur Íslands verði að örflokk. Þó einn þingmaður hans ruglist í rýminu og hverfi frá stefnunni, hefur það í sjálfu sér ekki afgerandi áhrif, en ef aðrir þingmenn taka undir er þetta óráðshjal er víst að skaðinn er skeður. Formaður Framsóknar hefur þegar gengið frá sínum flokk og því verður vart breytt. Reyndar eru Framsóknarmenn einstök ólíkindatól og vel gæti svo verið að foringjadýrkun þeirra fyrirgefi óráðið!

Sú aðferð sem hingað til hefur verið notuð hér á landi, að rukka skatt til viðhalds og endurnýjunar vegakerfisins gegnum eldsneytið, er einföldust, öruggust og ódýrust. Vandinn er að orkuskipti setja strik í reikninginn, eðli málsins samkvæmt. Þann vanda á þó ekki að leysa með því að skattleggja enn frekar þá sem þegar borga, heldur leggja skatt á þá sem eru utan skatts, þ.e. leggja skatt til þessara nota á rafbíla. Þar má hugsa sér skatt sem innheimtur væri eftir eknum kílómetrum, sem í raun er jafn réttlátur og skattur gegnum eldsneyti, en eitthvað meiri kostnaður liggur í innheimtu hans. Þó mætti vel hugsa sér að þar mætti samnýta skoðunarskyldu bíla. Að lokum væru þá allir bílar landsins undir sama skatti, einhvertímann í framtíðinni, þegar rafbílar hafa yfirtekið markaðinn að fullu.

Að ætla að leggja skatt þar sem ekið er yfir ákveðnar þverlínur á vegakerfinu er svo frámunalega vitlaust að magnað er að nokkrum manni skuli láta sér detta slíkt til hugar. Að ætla að rökstyðja slíkt með því að vitna til gjaldskyldu Hvalfjarðargangna eða annarra landa sem slíkt þekkist, sýnir vanþekkingu manna á málinu. Þar er fyrst framkvæmt, síðan er lagður á tímabundinn skattur til að greiða þá framkvæmd. Hugmyndir pjakkanna Nonna og Sigga eru allt aðrar. Þeir vilja skattleggja strax og til allrar framtíðar og framkvæma einhvertímann seinna. Og nú bætist við að fyrst af öllu skal óskapnaðurinn veðsettur!!

Óska öllum lesendum gleðilegrar hátíðar.

 

 

 

 

 

Lán Vegagerðarinnar greidd með vegtollum

Hvað kemur næst í borgarstjóra bragga blús

Braggi 267 milljónir, Sundhöll Reykjavíkur 350 milljónir, Mathús Hlemmi 201 milljón, Félagsbústaðir 300 milljónir og þrenging Grensásvegar ásamt hjólastígum 30 milljónir. Samtals gerir þetta 1.178 milljónir króna eða sem nemur launum verkamanns í rúm 368 ár!! Þarna er verið að tala um frammúrkeyrslu Reykjavíkurborgar í einungis 5 verkefnum, fleiri eiga eftir að koma, eins og t.d. viðhald Vesturbæjarskóla.

Brot á landslögum, brot á sveitarstjórnarlögum og brot á eigin reglum borgarinnar. Þetta kemur fram í fyrstu skýrslunni sem Innri endurskoðun Reykjavíkur hefur opinberað. Fleiri hafa verið boðaðar. Nokkuð harður dómur, sér í lagi þegar um er að ræða dóm innri endurskoðunar yfir sínum yfirmanni. Hvernig hefði dómurinn orði ef um óháða úttekt hefði verið að ræða. Og nú vill sá seki sjálfur rannsaka eigið afbrot.

Það er misjafnt í hvaða ljósi stjórnmálamenn sjá réttlætið. Einn gerist brotlegur um kynferðislegt ofbeldi. Flokkur hans tekur nokkra mánuði til að skoða málið í kyrrþey og úrskurðar. Annar sóar fjármunum á báða bóga, eða kannski bara í rétta vasa. Hann vill sjálfur fá að rannsaka brot sitt. Allt á þetta að fara hljótt og sjálfsagt hefði enginn fengið fréttir af kynferðisbrotinu nema fyrir óvarlega færslu þess seka. Svo fá nokkrir þingmenn sér í glas á bar. Einhverjir þeirra viðhafa ósæmilegt orðbragð og þjóðin ætlar að ganga af göflunum. Þegar þessir þingmenn óska eftir því við dómara að málið verði rannsakað, er því hafnað og nú lítur út fyrir að þeir þurfi að leita atbeina æðra dómstigs til að fá opinbera rannsókn á eigin broti!!

Hvort Dagur segi af sér eða ekki skiptir í sjálfu sér litlu máli, hann er jafn ómarktækur eftir sem áður og pólitískur ferill hans á enda kominn. Hitt ber að skoða, hvert þessir fjármunir fóru. Það er algerlega útilokað annað en að telja að rán hafi farið fram, að þjófar hafi þarna verið að verki. Hvort þar var um að ræða þjófnað með vitund og velvild embættis- eða stjórnmálamanna og þá hverra, þarf að upplýsa. Síðan að draga þá seku fyrir dómstóla. 

Tökum bara eitt lítið dæmi er úr þessum farsa öllum, plönturnar við braggann. Það má vera að hægt sé að kaupa nokkrar plöntur út í Danmörku og flytja þær til landsins fyrir tæpa milljón króna, þó erfitt sé að sjá hvernig. Hitt er aftur algerlega útilokað að kostnaður við að koma þeim plöntum niður í jörðina hafi kostað aðra eins upphæð. Opinber skýring á uppgerð braggans var að þarna væri verið að vernda söguna, nokkuð sem vissulega má alltaf gera meira af. Melgresi fellur vissulega að þeirri hugsun enda lítið um runna á Íslandi á þeim tíma er bragginn var upphaflega byggður. En hvers vegna Danskt melgresi? Við eigum gnógt af melgresi í landinu. Þetta er bara eitt dæmi um flónskuna, dæmi sem sýnir þó svart á hvítu að einhver eða einhverjir voru að fylla vasa sína af illa fengnu fé úr sjóðum borgarinnar!!

Dagur kemur fram í fjölmiðla bláeygður. Þórdís Lóa stendur sem klettur að baki hans. Hvernig Dagur hagar sér kemur ekki á óvart, hann hefur ávallt verið duglegur við að koma erfiðum málum yfir á aðra. Ef sést til myndavélar og kannski einhver stunguskófla er í nánd, er hann fljótur að stökkva fram úr fylgsni sínu. Það vefst hinsvegar nokkuð fyrir manni hvernig Þórdís Lóa hagar sér. Kannski eru einhverjir hagsmunir sem krossleggja þau?!!

Hvað kemur næst í borgarstjóra bragga blús?!!

Víkur sjálf ef Dagur víkur ekki

Skal engan undra

Það ætti enginn að vera undrandi yfir því þó mengunarský myndist yfir Reykjavík á lygnum dögum. Þetta er auðvitað mannanna verk, ekki þó þeirra sem voga sér að aka um á einkabílnum, heldur hinna, sem hafa staðið gegn allri eðlilegri framþróun á gatnakerfi borgarinnar í samræmi við þarfir.

Umferðarmannvirki, viðhald þeirra og viðbætur, eru eitthvað sem vinstrimenn skilja ekki, ekki frekar en meðhöndlun peninga, eins og fréttir síðustu daga bera skýrt merki. Því hafa þessi mál verið til vansa um nokkuð langt skeið í borginni og mengun því orðin meiri en ella hefði þurft.

Það er auðvitað alveg sjálfsagt að efla almenningssamgöngur, en það má þó ekki bitna á eðlilegu viðhaldi og endurnýjun gatnakerfisins. Tilraun til eflingar almenningssamgangna hefur nú staðið yfir í um einn áratug, með miklum fjármunum úr ríkissjóð. Samhliða því hefur viðhald gatna verið í algjöru lágmarki og í stað eflingar gatnakerfisins hefur verið markvisst skert af því, götur þrengdar, tvístefnugötum breytt í einstefnur og götum heilu hverfanna verið lokað.

Þrátt fyrir þetta, þrátt fyrir að ráðist hafi verið gegn einkabílnum á báða vegu, með auknum fjárútlánum til almenningssamgangna samhliða því að gera notkun hans fólki enn erfiðari, hefur þetta átak engu skilað, enn er sama hlutfall borgarbúa sem ferðast með almenningssamgöngum og við upphaf átaksins. Því vilja borgaryfirvöld ganga enn lengra, fá martgfallt meira úr sjóðum landsmanna og sjálfsagt skerða gatnakerfið enn frekar. Það mun ekki skila sér í hlutfallslegri aukningu þeirra sem ferðast með almenningssamgöngum en alveg örugglega mun mengun margfaldast!

Greiðfærara gatnakerfi, regluleg þrif á því og svo almenn snyrtimennska af hálfu yfirvalda í umhverfi þess, er leiðin til að minnka mengun. Rafbílar eru vissulega framtíðin, en það er nokkuð langt í þá framtíð og á meðan þarf að gera það sem hægt er. Hlutfall þeirra sem ferðast með almenningssamgöngum er ekki lausnin. Jafnvel þó tækist, með einhverjum göldrum, að fjölga þeim um 100%, sem er jú eitthvað sem þeir allra dreymnustu þora að hugsa, væri það hlutfall enn innan við 10% þeirra sem um borgina ferðast.

Sjálfur bý ég ekki í Reykjavík, en eins og aðrir landsmenn neyðist ég stundum til að heimsækja þessa höfuðborg okkar allra. Ég hef því ekkert raunverulegt val á milli almennings- eða einkasamgangna, fer á mínum bíl til borgarinnar og þær leið sem ég þarf að fara innan hennar. Fyrir nokkrum dögum þurfti ég að fara slíka háskaferð og er það svo sem ekki frásögufærandi, utan þess að vegna þeirra þrengsla sem yfirvöld borgarinnar hafa búið til, tók mig næstum hálfa klukkustund að komast leið sem að jafnaði ætti að vera hægt að aka á örfáum mínútum. Þar var umferðin með þeim hætti að hægt var að komast eina bíllengd í einu og síðan beðið í nokkurn tíma. Ég ek á bíl sem að jafnaði eyðir um eða innan við 5L/100. Eftir að hafa setið í þessari umferðarteppu, sem n.b. var ekki niðri í miðbæ, heldur mun austar í borginni, skoðaði ég eyðslumælinn í bílnum. Hann stóð þá í 11L/100. Hef aldrei áður séð bílinn hjá mér eyða svo miklu eldsneyti. Eyðsla og mengun haldast nokkuð í hendur og þarna var bíllinn minn, sem fyrir tveim árum uppfyllti mengunarreglur borgarinnar fyrir fríu bílastæði, farinn að menga eins og amerískur pick up!! Að því er mér skilst, af þeim sem eru heimavanari en ég innan borgarmarkanna, var þessi umferðarteppa alls ekki neitt einsdæmi, jafnvel frekar í minnikantinum á mælikvarða Reykjavíkur.

Þetta skýrir kannski hvers vegna í smáborg norður á hjara veraldar, þar sem sjaldnast er logn, skuli vera meiri mengun en í stórborgum Bandaríkjanna, þar sem allir íbúar Íslands kæmust fyrir í einni lítilli götu.

Segir þokuna í gær mengunarþoku

Túkallinn frá ömmu

Þvílíkt happ fyrir ríkisstjórnina að ung kona skyldi mæta á Klausturbar og nenna að sitja þar í fjóra klukkutíma til að taka upp fyllerísröfl nokkurra þingmanna, þar sem tveir þeirra urðu orðljótir. Annar þeirra þingmanna gengdi þá stöðu formanns samgöngunefndar og þurfti nú að yfirgefa það embætti. Við formennskunni tók fyrrverandi samgönguráðherra og höfundur þeirrar vegskattahugmynda sem núverandi samgönguráðherra andmælti harðlega fyrir síðustu kosningar en var síðan fljótur að samþykkja eftir að hafa fíflað kjósendur. Þessi upptaka á Klausturbar ætlar því að verða afdrifarík fyrir þjóðina.

Ekki líður sá dagur að þessi nýorðni formaður samgöngunefndar fái ekki heiðurssess í fjölmiðlum, þar sem hann heldur uppi látlausum áróðri fyrir vegsköttum, svo miklum að einn daginn las ég að sjálfur væri ég orðinn þeim hliðhollur. Sem betur fer fyrir sálarlíf mitt, þá var ég ekki orðinn svo forfallinn, heldur hafði bæjarstjórinn minn bara sýnt þessari tillögu áhuga. Engan annan hef ég fundið í mínu bæjarfélagi sem er sama sinnis og bæjarstjórinn, nema auðvitað nokkrir Framsóknarmenn, sem fylgja sínum formanni til heljar, þurfi þess.

Það er hins vegar hvernig málflutningur þessa nýorðna formanns samgöngunefndar sem kemur á óvart. Annað hvort er maðurinn svona víðáttu heimskur eða hann telur þjóðina heimska. Hvort heldur er, þá er ekki sæmandi þingmanni að flytja mál með þeim hætti er hann gerir. Þar talar hann eins og þriggja ára barn, sem ætlar að kaupa allt í heiminum fyrir túkallinn sem amma gaf því.

En hvað eru vegskattar? Enn sem komið er virðist enginn vita um hvað málið snýst, ekki annað en að þeir eigi að gera alla vegi betri, tvöfaldanir helstu leiða munu koma eins og ekkert sé, vegstyttingar verða svo örar að erfitt mun verða að rata um landið, einbreiðar brýr hverfa sem dögg fyrir sólu, malarvegir munu heyra sögunni til, jafnvel áður en gjaldtaka hefst og gott ef ekki verður bara borað gegnum öll fjöll sem fyrirfinnast á landinu. Ef málflutningur nýorðins formanns samgöngunefndar eru tekinn gildur, eru þetta svokallaðir vegskattar. Fyrir trúgjarna er þetta auðvitað hrein draumsýn!!

Ekkert hefur þó verið útfært hvar né hvernig skuli innheimta þessa skatta, ekkert gefið út hverjar tekjur ríkissjóðs skuli verða af þeim og enn síður hversu mikið landsmenn muni borga.

Talað er með óljósum hætti einhverskonar myndavéla rukkun á skattinum og að "stofnbrautir" verði skattlagðar. Ekkert hvaða stofnbrautir, hvort þarna er verið að tala um stofnbrautir ríkissjóðs innan sveitarfélaga eða utan, hvort menn megi búast við að verða rukkaðir oft á sömu leið, t.d. hringveginum. Hvort Akureyringur sem ætlar til Keflavíkur þurfi kannski að greiða allt að tíu sinnum skatt á leiðinni!

Ríkið ætlar auðvitað að fá einhverja X upphæð í sinn sjóð, en til að svo megi verða mun fólkið í landinu þurfa að borga XX til ríkissjóðs. Umsýslukostnaður, sem ríkisstjórnin hefur með öllu látið ógert að reikna, er töluverður. Kaup, uppsetning og viðhald myndavéla er hreint ekki ókeypis og svo þarf auðvitað vel mannaða skrifstofu til að lesa úr því sem frá kerfinu kemur og sjá um innheimtuna.

Málið er allt vanreifað og alls ekki klárt til samþykktar. Muni Alþingi samþykkja þetta í upphafi nýs árs er ljóst að verið er að gefa út óútfylltan víxil, sem síðan landsmenn þurfa að greiða. Virðing Alþingis er ekki með þeim hætti að því sé treystandi fyrir slíkum víxli. Þá þarf ekki að fara í neinar grafgötur með það að þeir fjármunir sem þarna eiga að innheimtast með nýjum skatti, mun fráleitt allir fara til vegabóta, ekki frekar en þau gjöld sem sett hafa verið í eldsneytið í sama tilgangi. Það eru engir sem greiða eins mikið til ríkissjóðs en einmitt bíleigendur, langt umfram þann kostnað sem ríkissjóður þarf að leggja til og þarna skal hoggið enn frekar í sama knérunn!!

Þá má ekki gleyma þeirri stóru staðreynd að landsbyggðafólk verður harðast fyrir þessum skatti. Í því Íslandi sem við lifum í dag er staðan með þeim hætti að heilsuþjónusta hefur að mestu færst til höfuðborgarinnar og því þarf það fólk að sækja slíka þjónustu að stæðstum hluta þangað. Þá mun auðvitað aukinn skattur á bílaumferð valda því að vöruverð mun hækka enn frekar á landsbyggðinni og er það nógu hátt fyrir. Fyrirtæki út á landi munu svo standa enn verr að vígi, þegar aukinn skattur leggst á flutning vöru þeirra á markað. Það mun leggja mörg fyrirtæki.

Enginn efast um að með fjölgun rafbíla mun skattheimtu ríkissjóðs til vegamála minnka. Þann vanda á þó ekki að færa á þá sem af einhverjum ástæðum geta ekki nýtt sér þá tækni. Þann vanda á að leysa með því að setja einhverskonar vegskatt á rafbíla, eins og þegar er gert á bíla sem nota eldsneyti. Vöruflutningar verða seint stundaðir með rafbílum, a.m.k. meðan tæknin er ekki meiri en nú er.

Hitt mætti alveg skoða, að skipta út skatti á eldsneyti og færa yfir á ekna kílómetra. Að allir borguðu ákveðinn skatt af akstri en ekki eldsneyti. Ekki þegar ekið er eftir ákveðnum vegum, heldur eftir eknum kílómetrum.

Tvísköttun vegna þessa málefnis, eins og stjórnvöld ætla sér með vegsköttum, má aldrei verða.

Skattlagning sem mismunar fólki eftir búsetu má heldur aldrei verða.

Túkallinn sem nýorðinn formaður samgöngunefndar ætlar að fá frá ömmu sinni, mun ekki duga honum til að kaupa allt í heiminum!!

 

 

 

 

Veggjöld samþykkt eftir áramót

Á jólaföstu

Þróun umræðunnar um Klaustursmálið hefur verið nokkuð undarleg.

1.Í fyrstu voru klipptar einstaka setningar úr upptöku af tali þingmanna sem sátu að sumbli á Klausturbar og þær settar í fjölmiðla. Þjóðin fór á annan endann.

2.Næst kom í ljós að þeir sem stóðu að opinberuninni voru ekki vissir um hver sagði hvað og rugluðust á mönnum, eignuðu jafnvel sumum sem löngu voru farnir af samkomunni, einstök orð og setningar. Nú fór að renna tvær grímur á suma, þ.e. þá sem leifðu sér að nota eigin heila.

3.Þá kom að því að fólk fékk að vita að fleira hafði verið sagt í þessa fjóra klukkutíma en það sem Stundin ákvað að opinbera og að skilja mætti opinberuðu orðin í öðru ljósi. Einhverjir fleiri vöknuðu nú og sáu að einhver maðkur var í mysunni.

4.Svo opinberaðist að ljótu orðin komu úr barka tveggja þeirra sex sem sátu að sumbli. Hinir fjórir höfðu ekki haft sig í frammi í þeim leik. Allraheilaga fólkið var fljótt að kveða þetta niður og töldu að þeir fjórir væru jafnsekir. Þeir hefðu átt að stoppa tal sóðakjaftanna. Hvað þá með upptakarann? Hann sat á næsta borði og hefði hæglega getað staðið upp og lýst óánægju sinni og þannig stöðvað sóðatalið. En nei, upptakarinn var of upptekinn við að taka upp.

5.Svo kom stóra bomban. Einn þeirra sem mest hneykslaðist og stæðstu orðin hafði gegn þeim er Klaustrið sátu, sendi nú fréttamiðlum tilkynningu um að hann hygðist fara í frí frá Alþingi og tiltók ástæðu þess, hann hafði gerst kynferðislega brotlegur við kvenmann. Allir fjölmiðlar nema Stundin þögnuðu nú um Klaustursmálið, í nokkra klukkutíma. Ekki þó til að kryfja þetta kynferðislega brot þingmannsins eða segja nánar frá því. Nei, þar var einhliða útlistun hans látin ráða, enda ekki í sama flokki og þeir sem fengu sér glas á Klaustrinu. Stundin hélt þó dampi um Klaustursmálið. Fréttatilkynning kynferðisafbrotamannsins var þó ekki flutt á þeim miðli.

6.Og í dag kom svo enn einn vinkill á þetta svokallaða Klaustursmál. Þingmennirnir sem þar sátu að sumbli voru ekki sex, heldur átta! Einn þingmaður VG og einn þingmaður Viðreisnar sátu einnig við þetta borð!

7.Hvað kemur fram á morgun?!

 

Það er annars ótrúlegt að hluti þjóðarinnar, þ.e. þeir sem stjórna eða hafa aðgang að fjölmiðlum skuli velja svona skítkast fram og til baka, skítkast sem á köflum slær ljótu orð þingmannanna tveggja út, til að fagna komu jólanna. Menn geta haft mismunandi skoðanir á málum, menn geta rökrætt þær skoðanir afturábak og áfram, sjaldnast þó til niðurstöðu.

Mál þeirra tveggja þingmanna Miðflokksins sem ljót orð létu falla á Klausturbar og kynferðislegt afbrot eins þingmanns Samfylkingar eru þó ekki til þess fallin að rífast um. Allir þessir þrír þingmann hafa óskað eftir leyfi frá Alþingi. Hvað svo verður er enn óvitað en þó er ljóst að enginn þeirra mun ná trausti kjósenda í næstu kosningum.

Skömm þessara þriggja þingmanna mun ætíð fylgja þeim.

Virðing Alþingis má ekki við meiru. Framkoma nokkurra þingmanna í þessum málum, þó sérstaklega Klaustursmálinu, hefur verið með þeim eindæmum að með ólíkindum er. Að nota slík mál sér sjálfum til framdráttar í pólitík er síst skárra en talið á Klausturbar. Þingmenn eiga að vinna hug og hjörtu þjóðarinn með því að sýna eigin kosti og getu, ekki með því að níða náungann.

Látum þessi mál nú kyrr liggja og snúum okkur að friðarhátíðinni!!

Hvernig munu spilin leggjast?

ofbeldi eða Ofbeldi

Er ég kom heim úr vinnu í morgun renndi ég yfir Fréttablaðið. Sem fyrr var þar lítið að sjá nema auglýsingar og spurning hvenær eigendur þess taka á sig rögg og kalli það réttnefninu Auglýsingablaðið. Þegar ég var að fletta síðustu blaðsíðunni áttaði ég mig á að eitthvað vantaði. Því var ekki um annað að ræða en pæla sig gegnum allar auglýsingarnar aftur til að fullvissa sig um að ekki hefði verið hlaupið yfir þær fáu fréttir sem enn eru birtar í þessu blaði. En nei, engin frétt um Klaustursmálið!

Hins vegar var lítil frétt, eða öllu heldur tilkynning í blaðinu. Sú tilkynning kom frá þingmanni Samfylkingar, þar sem hann var að tjá þjóðinni að hann væri að fara í leyfi frá Alþingi og ástæðu þess. Kannski sú tilkynning, eða öllu heldur efnislegt innihald hennar, hafi verið ástæða þess að ekkert var nú fjallað um Klaustursmálið. Þó varla, þar sem engin "fréttaskýring" var vegna þessarar tilkynningar, ekki leitað neitt frekar skýringa og alls engar uppökur til að vitna í. Og svo var þessi þingmaður auðvitað hvorki í Flokki fólksins né Miðflokki og því ekkert fréttnæmt við ástæðu þess frís sem þingmaðurinn var að fara í. 

Þingmaður þessi hafði, á síðustu vordögum, gerst brotlegur um kynferðislega áreitni við konu og er hún kastaði honum frá sér hafi hann látið "særandi orð falla". Þarna er sagan auðvitað sögð af geranda, saga fórnarlambsins kemur þar ekki fram og ekki eru til neinar upptökur af þessum "særandi orðum" þingmannsins. Trúnaðarráð Samfylkingar tók málið fyrir og gaf út sinn "dóm" fyrir viku síðan, eða áður en nokkrir þingmenn tveggja annarra flokka fengu sér ölkrús á Klaustursbarnum og samtal þeirra þar tekið upp.

Það er því nokkuð undarlegt, svo ekki sé tekið sterkara til orða, hvernig þingmenn Samfylkingar hafa hagað orðum sínum í fjölmiðlun síðustu daga, þar sem þeir gagnrýna orðfæri þingmanna annarra flokka harðlega, vitandi að félagi þeirra, í þeirra eigin flokki, hefur orðið uppvís að nauðgunartilraun. Þarna hafa formaður flokksins og þingmaður hans sem gegnir formennsku í Stjórnskipunar og eftirlitsnefnd Alþingis, verið einna orðhvatastir.

Nú er það auðvitað svo að kynferðislegt ofbeldi þingmanns eins flokks réttlætir ekki ljótan munnsöfnuð tveggja þingmanna annars flokks, alls ekki.

En því miður hafa árásir þeirra sem mest hafa látið í Klaustursmálinu ekki snúið að þeim tveim þingmönnum Miðflokks sem þessa ljótu orðræðu stunduðu, enda þeir báðir komnir í leyfi frá Alþingi. Árásirnar hafa snúist gegn tveim öðrum þingmönnum Miðflokksins og tveim fyrrverandi þingmönnum Flokks fólksins, einkum hefur þó einn þessara fjögurra þingmanna orðið fyrir barðinu á "hinum réttlátu". Þarna er verið að hengja bakara fyrir smið. Þessir þingmenn tóku ekki þátt í þessari ljótu umræðu, þó þeir hafi verið á staðnum er hún fór fram. Sumir segja að það hafi verið í þeirra verkahring að stöðva hana, en slíkt gerist nú ekki í raunveruleikanum, því miður. Þetta sést kannski best á því að orðfæri þeirra sem nú ganga um götur og torg og jafnvel hafa aðgengi að ræðupúlti Alþingis, orðfæri sem er síst betra orðfæri en það sem þeir eru að gagnrýna. Enginn stoppar þá af.

Við þykjumst stolt lifa í réttarríki, þar sem allir eru saklausir þar til sekt sannast, þar sem ákveðnum aðilum er gert að rannsaka og upplýsa mál og öðrum gert að dæma um sekt eða sakleysi. Þar sem bæði meintur gerandi og meintur þolandi fá að koma sínum sjónarmiðum á framfæri. Samfylkingin valdi í þessu tiltekna máli að láta siðanefnd eigin flokks rannsaka og kveða upp dóm. Það er þeirra ákvörðun að fara þá leið og þekki ég ekki forsendur fyrir því.

Nú eru hins vegar sumir fjölmiðlar leynt og ljóst að breyta þessu réttarkerfi okkar, að rannsóknar og úrskurðarvald færist til þeirra. Þetta er geigvænleg þróun.

Þegar þessi tvö mál eru borin saman, annarsvegar mál þar sem einstaklingur gerist brotlegur um kynferðislega áreitni og hin vegar tveir einstaklingar sem viðhafa ljótt orðfæri, vaknar hjá manni vissulega spurning um hvort sé meira ofbeldi, ofbeldi eða Ofbeldi.

Svo er spurning hvaða skilgreiningu á að setja á þann munnsöfnuð sem "hinir réttlátu" stunda gegn fólki sem hefur sér það eitt til saka unnið að sitja við sama borð og tveir orðljótir menn.

 

Óviss hvort málið eigi erindi við siðanefnd

Að leggja eða leggja ekki streng

Fyrir utan ESB flokkana tvo, sem allt mæra er kemur frá Brussel, eru einungis eftir nokkrir þingmenn og ráðherrar Sjálfstæðisflokks, sem aðhyllast 3. orkupakka sambandsins. Hver ástæða þess er hefur ekki komið fram en óneitanlega læðist að manni sá grunur að þar búi eitthvað að baki, eitthvað annað en hagur þjóðarinnar. Það væri þarft verkefni fyrir "fjórða valdið" að kafa nánar í þetta, að skoða hvað veldur því að nokkrum þingmönnum og ráðherrum móðurflokks okkar er svo brátt um að svíkja flokk sinn og þjóð.

Nú hefur helsti talsmaður þessa hóps og sá sem í raun fer með forræði yfir málinu innan ríkisstjórnarinnar, fengið starfsfólk sitt í ráðuneytinu til að gefa út eins konar minnisblað. Þetta blað er sett fram sem "spurningar og svör" en er þó í raun einungis tilraun til að kveða niður þá gagnrýni sem verið hefur á orkupakkann. Þarna er haldið uppi fullyrðingum og einu vísanir í heimildir eru í innanbúðaskrif þeirra sjálfra, auk skrifa þeirra sem berjast harðast fyrir orkustreng til útlanda.

Vegna þess hversu hratt fjarar nú undan stuðningi við orkupakka ESB, er leitast við að koma þeirri hugsun til landsmanna að sjálfur EES samningurinn komi í veg fyrir að við getum sem þjóð, neitað um lagningu strengs til landa ESB/EES. Að sjálf tilskipunin um orkupakka 3 komi í raun því máli ekki við. Þarna er í raun verið að viðurkenna að tilskipunin muni færa valdið um lagningu á streng til ESB, en reynt að deyfa þá hugsun með því að halda fram að EES samningurinn geri slíkt hið sama.

Nú ætla ég ekki að fara út í lögfræðilegar vangaveltur, enda ekki menntaður á því sviði, læt nægja að taka orð þeirra löglærðu manna sem hafa lagt fyrir sig Evrópurétt sem sérþekkingu, trúanleg. Þeir eru ekki í neinum vafa um að orkupakki 3 færi valdið úr landi og gaman væri að fá þeirra álit á því hvort þetta vald hafi í raun færst úr landi strax við samþykkt EES samningsins, eins og haldið er fram í minnisblaði ráðuneytisins.

Sé svo er ljóst að EES samningurinn þjónar okkur ekki lengur.

Mögulega óheimilt að banna sæstreng

Kveikur

Ég horfði á þáttinn Kveik á ruv í gærkvöldi. Seinnihluti þáttarins fjallaði um endurheimt votlendis og eins og þáttastjórnanda er einstaklega vel lagið, þá tókst henni að að koma fram með staðreyndarvillur sem gerðu umfjöllunina alla frekar ótrúverða. Eitt stóð þó uppi eftir þennan þátt, en það var sú staðreynd, sem reyndar hefur oft áður verið ritað um á þessari bloggsíðu, að endurheimt votlendis er ekki tekið gilt í orkubókhaldi þjóða, samkvæmt Parísarsamkomulaginu og ástæðan er einföld, ekki eru til marktækar rannsóknir á þessu sviði.

Það er reyndar alveg merkilegt hvaða æði gripið hefur landsmenn. Endurheimt votlendis er það sem allt snýst um. Stofnaður hefur verið svokallaður votlendissjóður og ferðast fulltrúar hans milli fyrirtækja að snapa pening í sjóðinn og auðvitað er ætlast til að ríkissjóður leggi drjúgan pening í púkkið. Allt mun þetta lenda á veskjum landsmanna, engin hætta á að fyrirtækin taki þá peninga úr arði sínum. Og ef bændur vilja vera hipp og kúl, þá kalla þeir til sjónvarpið til að taka myndir af sér við að moka í skurði, grafa jafnvel nýja til að geta mokað í þá líka.

Eins og áður segir þá tókst þáttastjórnanda að koma fram með staðreyndarvillur. Fyrir það fyrsta sagði hún að fyrstu jarðræktarlög hefðu komið fram 1923 og að í beinu framhaldi hafi runnið einskonar skurða ævintýri á landsmenn. Það er reyndar rétt hjá henni, fyrstu jarðræktarlögin tóku gildi 1923, en fyrsta skurðgrafan kom hins vegar ekki til landsins fyrr en 1942. Það liðu því 19 ár þar sem menn þurftu að grafa skurði með höndum. Það tók síðan nokkurn tíma að fjölga skurðgröfum í landinu og má segja að það hafi ekki verið fyrr en undir lok sjötta áratugar sem fjöldi þeirra varð viðunnandi. Þetta voru svokallaðir draglarar, þ.e. víraskurðgröfur. Afkastageta þeirra var lítil og í raun ekki grafið mikið meira en það sem nauðsynlega þurfti, til að mæta þróun í landbúnaði. Undir lok sjöunda áratugar komu svo vökvagröfur til landsins og má segja að þá hafi loks hafist skurðaæði, enda afkastageta þeirri margfalt meiri en gömlu víravélanna. Áratug síðar var síðan minnkað verulega styrkgreiðslur vegna framræslu og dró þá verulega úr framkvæmdum á því sviði. Í dag er nánast ekkert land framræst nema það sé tekið til ræktunnar. Þetta graftaræði sem Þóra sagði að staðið hefði yfir í nærri 80 ár á síðustu öld, stóð í reynd einungis yfir í einn áratug!

Þá var henni tíðrætt um að 70% losun gróðurhúsalofttegunda á Íslandi komi frá framræstu landi, reyndar jók hún stundum við og bætti svona eins og tveim prósentum við, taldi þetta alveg óumdeilt. Þessi fullyrðing er í besta falli barnaleg, fyrst og fremst vegna þeirrar staðreyndar að litlar sem engar rannsóknir eru til um þetta. Það var því gleðilegt að sjá að slíkar rannsóknir eru nú loks hafnar og að jafnvel sé hugsanlegt að mæla einnig metangas frá jarðvegi. Reyndar kom nokkuð á óvart að sjá aðfarirnar við mælinguna, en vel getur verið að tæknin sé orðin svo fullkomin að nóg sé að henda pottloki á jörðina og hafa snjallsíma í hendi. Það er þá bara hið besta mál og ætti að vera hægt að safna miklu magni upplýsinga á stuttum tíma fyrir lítinn pening. Svo er bara spurning hvort erlendir vísindamenn tak slíkar mælingar trúanlegar og hvort Parísarhópurinn er tilbúinn að taka þetta inn í kolefnisbókhald þjóða.

Það er alveg ljóst, enda kom það skýrt fram í þessum þætti, að allar fullyrðingar um magn á kolefnislosun úr framræstu landi byggja á líkum og líkönum. Þar er fyrst og fremst horft til þess að þegar land er þurrkað byrji rotnun í jarðvegi og að sú rotnun skili kolefni í andrúmsloftið. Ekkert hefur þó verið rætt um hvenær þeirri rotnun lýkur og þar með uppgufun kolefnis Það er ljóður á að þeir vísindamenn sem tjáðu sig eru fastir í þessu hugarfari, svo væntanlega munu rannsóknir þeirra byggjast fyrst og fremst á því að sanna þær fullyrðingar.

En það er fleira sem spilar inn í. Þar er auðvitað stæðst að blautar mýrar framleiða mikið magn metangass, sem talið er tuttugu sinnum verri loftegund en kolefni. Þetta þarf auðvitað að rannsaka. Þá þekkja bændur vel að gras rýrnar fljótt á túnum ef skurðum er ekki haldið við, að mun rýrari gróður er á blautu landi en þurru. Þar sem grænblöðungar eru eitt helst tæki náttúrunnar til að breyta kolefni í súrefni, hlýtur þetta skipt miklu máli.

Færum okkur aftur að skurðum. Skurðir þurfa viðhald, eigi þeir að halda landi þurru. Ef ekkert viðhald er, þá fyllast þeir sjálfkrafa, fer nokkuð eftir landi hversu fljótt. Þó er vitað að skurðir sem grafnir eru í blautu landi fyllast fyrr en skurðir í þurru landi. Þar sem flestir skurðir eru meir en fjörutíu ára gamlir, er ljóst að þeir sem ekki eru vegna túngerðar eru flestir orðnir nánast fullir af jarðvegi, hafi land ekki verið þeim þurrara þegar þeir voru grafnir. Grunnvatnsstaða þess lands er því orðið nokkuð há og vandséð að miklu breyti þó ýtt væri einhverjum jarðvegi í þá til viðbótar. Hins vegar geta skurðir staðið nokkuð vel í landi sem er nokkuð þurrt fyrir. Varla getur verið mikill ávinningur af því að fylla þá. Það eru þó einmitt slíkur skurðir sem veljast oftast til fyllingar, enda tækjakostur sem þarf við verkið oftar en ekki þungur og því erfitt að fara með hann á blautt land.

Það er gott að loks skuli vera farið að rannsaka uppstreymi kolefnis úr jarðvegi, þó vissulega betra væri ef rannsakendur væru ekki búnir að mynda sér skoðun fyrirfram. Það rýrir trúverðugleikann. Og það þarf að líta á málið heildstætt, hversu langan tíma rotnun stendur yfir, eftir að jörð er grafin, hvað mikið af metan sleppur úr blautu landi og hver geta gróðurþekja til umbreytingar á kolefni til súrefnis er. Þegar þetta allt liggur fyrir, er loks hægt að spá í hvort rétt sé að breyta þurrkuðu landi í mýrar og hvort vert sé að leggja slíka ofuráherslu á endurheimt votlendis sem nú er orðin.

Það sem þó skiptir mestu er að þegar þessar rannsóknir liggja allar fyrir, er hægt að segja til um hversu mikið af gróðurhúsalofttegundum verða til, hvernig þær skiptast og hve mikill hluti þeirra er manngerður. Það virðist nefnilega vera svo að allt skuli gert til að minnka manngerðar gróðurhúsalofttegundir, jafnvel þó slíkar aðgerðir stór auki náttúrulegar loftegundir, jafnvel margfalt hættulegri.

Það voru þó fleiri atriði í þessum þætti sem vöktu spurningar, en það var blessaður kolefniskvótinn. Fram kom að Icelandair væri að greiða einn milljarð í slíkan kvóta og að sú upphæð muni margfaldast á næstu árum. Auðvitað munu farþegar borga þá upphæð að mestu, hluti mun þó koma frá þeim sem eru með verðtryggð lán á sínu húsnæði. Þetta þótti viðmælenda bara hið eðlilegasta mál og ekki þótti þáttastjórnanda ástæða til að spyrja stóru spurningarinnar, hvert það fé færi. Ef einhver borgar eitthvað er óumdeilt að einhver annar tekur við því fé. Hvert fara þeir fjármunir?

Undir lok þáttarins hélt ég að ég hefði sofnað og að kominn væri annar þáttur um eitthvað allt annað efni, þegar einn viðmælandinn kom, með þá speki að auðvitað yrðum við að fara að framleiða allt eldsneyti á skipaflotann sjálf. Framleiða lífdísil!

Þetta kom eins og skrattinn úr sauðaleggnum. Maður var búinn að horfa um langan tíma á umfjöllun um endurheimt votlendis þegar allt í einu var farið að tala um stórfelda ræktun. Hvernig í andskotanum ætla menn að rækta forblautar mýrar. Að ekki sé nú minnst á að jafnvel þó hver mýrarblettur landsins væri þurrkaður upp og tekinn undir ræktun lífdísils, myndi það ekki duga nema á hluta fiskiskipaflotans.

Þá er alveg með ólíkindum að alþjóðasamfélagið skuli ekki fyrir löngu verið búið að banna að land sé tekið úr matvælaframleiðslu til framleiðslu á eldsneyti, þegar ljóst er að fjölgun mannkyns mun verða gífurleg næstu ár og áratugi, með tilheyrandi þörf fyrir matvæli!!