Samningar eða þrælslund!!

Ekki kemur til greina að ganga til einhverskonar "sáttmála" við stjórnvöld og SA, nema fyrir liggi að laun verði fyrst leiðrétt. Það er með öllu óásættanlegt að launafólki, sem eitt stóð við síðasta samkomulag, sé sett á einhvern núllpunkt núna og "sáttmáli" verði gerður út frá þeirri stöðu sem nú er!! Fyrst verður að koma einhver leiðrétting til!!

Þegar svo það hefur verið gert er hægt að ræða einhvern "sáttmála", en forsenda slíks "sáttmála", hverju nafni sem menn vilja kalla hann, er að ALLIR aðilar standi við sítt. Það verður ekki liðið að stjórnvöld geti brotið hann áður en blekið þornar eftir undirskrift, eins og núverandi ríkisstjórn gerði eftir undirritun síðasta "sáttmála". Þá þarf einnig að tryggja að ný ríkisstjórn verði bundin af þeim "sáttmála".

Það er algerlega út í hött að tala um einhvern langan samning, það á að gera stuttan samning með framlengingarákvæði, ef allir aðilar standa við sitt og efnahagsástandið lagast ekki. Það má ekki binda launafólk í einhvern lélegan samning til langs tíma, þannig að það geti ekki farið að njóta þess þegar ástandið lagast.

En aðalatriðið er að lægstu laun verði með þeim hætti að hægt sé að lifa af þeim. Að sá fjöldu sem þarf að vinna eftir þeim þurfi ekki að betla sér mat og geti verið nokkuð öruggt um að hafa húsaskjól fyrir sig og sína fjölskyldu. Þetta er forgangsatrið, þegar komist hefur verið að niðurstöðu um að leysa þennan vanda er hægt að snúa sér að því að ræða önnur málefni, ekki fyrr!!

Forsvarsmenn SA sega auðvitað að fyrirtækin geti ekki borið launahækkanir. Þau fyrirtæki sem ekki geta borgað þau laun að hægt sé að lifa af þeim, eiga ekki tilverurétt! Þá á einfaldlega að taka þau af þeim sem stjórna þeim núna og láta aðra spreyta sig. Verkin þarf að vinna, það er spurning hvernig stjórnunin er! Fyrirtækið er fólkið sem vinnur hjá því, allt annað er einungis tól og tæki fyrir fólkið svo það geti látið fyrirtækið dafna!! Það er alþþekkt staðreynd að best reknu fyrirtækin eru að borga bestu launin, eða var það öfugt, þau fyrirtæki sem bestu launin borga eru best rekin!

Stjórnvöld munu vissulega segja að þjóðin þoli ekki launahækkanir. Í þá áratugi sem ég hef fylgst með og verið viðráðinn kjarasamninga, hefur þessi söngur alltaf komið upp í samhljóm við atvinnurekendur. Þess ber þó að gæta að bankahrunið varð ekki vegna óhóflegra launa verkafólks. Það varð vegna óstjórnar og einkum vegna þess að nokkrir einstaklingar komust upp með að ræna bankana innan frá. Kaup og kjör launafólks kom bankahruninu ekki við!!

Það getur ekki verið ósanngjörn krafa að ætlast til þess af samningsaðilum að svo verði búið um að lægstu laun séu með þeim hætti að lifandi sé af þeim. Ef það er talið landi og þjóð ofvaxið, er eittvað stórkostlegt að. Ef það er talið nauðsynlegt að halda hér uppi ákveðnum fjölda fólks sem hvorki getur brauðfært sig né komist í húsaskjól, á Ísland ekki lengur tilverurétt!!

Því ætti viðræðuplanið að líta svona út:

1. Leiðrétting allra laun til að ná til baka hluta af þeirri kjaraskerðingu sem orðin er. Etta er fljót gert og ætti ekki að þurfa að taka nema einn dag.  Þegar það er búið:

2. Hækka laun lægstu hópanna til samræmis við raunverulega þörf til að hægt sé að lifa af þeim. Fyrst þarf að reikna út hver lágmarks þörfin er.  Þegar það er búið:

3. Gert einhverskonar "samkomulag" milli aðila vinnumarkaðarins og stjórnvalda um að viðhalda þessu, þar til efnahagsástandið lagast. Þó verða að vera skýr ákvæði um endurskoðun með tillölulega stuttu millibili. Einnig þarf að vera skýr ákvæði um uppsögn ef einhver aðilinn stendur ekki við gert "samkomulag".

Að lokum legg ég til að forseti ASí verði tekinn úr samninganefnd, vegna pólitískra tengsla við núverandi stjórnvöld og hagsmunatengsla við SA.

 

 

Áherslur í kjaraviðræðum ræddar