Merkileg ummæli

Þetta eru merkileg ummæli hjá seðlabankastjóra.

Fyrir það fyrsta þá má skilja á orðum Más að lausafjárvandi og skuldavandi séu einhver sjálfstæð öfl sem berjist sín á milli. Hvorki lausafjárvandi né skuldavandi verða til af sjálfu sér, þessi vandamál eru byggð upp af manna völdum. Þessi rök heyrðust hér á landi síðustu mánuði fyrir hrun bankanna og jafnvel eftir að þeir voru fallnir. Þá var sagt að vandi bankana væri ekki mikill, einungis lausafjárstaða þeirra væri slæm. Við sáum hvert sú "slæma lausafjárstaða"  leiddi. Líkur á að sama muni henda evrópska banka eru meiri en minni.

Þá vill Már meina að lausafjárvandi sé í sjálfu sér lítill vandi. Sá vandi skapast auðvitað af skuldavanda og er síst skárri þegar lítið eða ekkert lausafé er til staðar í heiminum. Fjármálastofnanir eru búnar að eyða öllu fé heimsins og það hressilega. Því er eina lausnin til að bjarga þeim, ef vilji er til þess, að prenta fleiri seðla með tilheyrandi lækkun verðmæta þeirra.

Tilkynning um ótakmarkað aðgengi evrópskra banka að dollurum er einungis frestun vandans, vandamálið verður enn erfiðara viðfangs á eftir þar sem þessir bankar þurfa að taka þessa dollara að láni og bætast þau ofaná skuldavanda þeirra nú.

Það virðist alveg gleymast í allri umræðunni, hvers vegna sú staða er komin upp í heiminum sem nú er. Hvers vegna lausafjárstaða banka um allan heim, þó sérstaklega í Evrópu, er svo slæm.

Þar er fyrst og fremst bönkum sjálfum um að kenna, þeir hafa farið óvarlega í sínum útlánum og eru nú að súpa seiðið af því. Því til viðbótar er svo tilraun með gjaldmiðil í Evrópu, tilraun sem hefur mistekist. Þó er tilraunin sjálf kannski orsök, heldur hvernig ráðamenn taka á vandanum. Hann skal einungis leysa með því að halda tirauninni til streytu. Meðan það sjónarmið er uppi mun vandinn ekki verða leystur.

Hvers vegna almenningur, sem á minnstan þátt í þessum vandræðum bankana, eigi nú að koma þeim til bjargar, er óskiljanlegt með öllu. Eigendur þesara banka voru ekki að skipta gróða þeirra til almennings þegar hann var sem mestur, gróða sem fenginn var með svindli og sviksamlegri starfsemi. Þeim gróða héldu eigendur bankanna fyrir sig að öllu leyti. Hví á almenningur að koma eigendum þeirra til hjálpar nú, þegar illa árar?

Eðlilegast er að bankar verði látnir falla, eins og önnur illa rekin fyrirtæki. Vissulega mun það valda mikilum vanda víða um heim, en eftir stendur kannski heilbrigðara fjármálakerfi byggt á raunverulegum fjármunum í stað ímyndaðra, eins og nú.

Það er nefnilega svo að fjármunir heimsins komast ekki burtu af hnettinum, en með þessu væri kannski hægt að útrýma gerfipeningunum, sprengja loftbólurnar, sem eru að drepa hagkerfi heimsins.

Þessi leið mun verða farinn, fyrr eða síðar. Það er einungis spurning hvort hún verði farin meðvitað, eða hvort örlögin verða látin ráða. Fyrsta skrefið til þess er að manna allar stöður í seðlabönkum heimsins fólki sem veit og skilur vandann.

Það er útilokað að heimurinn geti lifað lengi við sýkt fjármálakerfi.

Lausafjárvandi en ekki greiðsluvandi í Evrópu