110% af hverju?

Heyrst hefur að félagsmálaráðherra leggi nú hart að fjármögnunar fyrirtækjum að lækka höfuðstól bílalána.

Það hefur einnig heyrst að nota eigi svipaða aðferð og vegna lækkunar höfuðstóls húsnæðislánanna. Það er vitað að sú aðgerð er ekki til neins gagns.

En hvað um það, segjum nú að honum takist að fá þessi glæpasamtök til að lækka höfuðstól lánanna niður í 110% af verði bifreiðarinnar. Þá kemur upp stórt vandamál. Hvert er virðið á bifreiðinni?

Ekki er hægt að notast við fasteignamat, bifreið er jú ekki fasteign (nema kannski Volvo og þá gamall).

Á að miða við þau verð sem bílasalar telja vera "gangverð"? Það gengur ekki. Bílasalar hafa tilhneigingu til að halda "gangverði" uppi, þeir fá jú prósentur í sölulaun. Það er mjög lítil verslun með bifreiðar og því varla hægt að tala um "gangverð" á notuðum bifreiðum. Sérstaklega nýlegum bifreiðum.

Á kannski að nota þau verð sem umboðin gefa út sem "uppítökuverð"? Það er nánast engin sala í nýjum bifreiðum, þannig að varla er til "uppítökuverð".

Best væri að notast við þau verð sem þessi fjármögnunarfyrirtæki hafa notað við fjárnám í þeim bifreiðum sem þau hafa tekið af fólki. Þessi fyrirtæki eru búin að taka þúsundir bifreiða af fólki sem ekki hefur getað staðið við glæpasamnigana. Það ætti því að vera orðinn til þokkalegur gagnagrunnur hjá þeim, að minnsta kosti hljóta þau að hafa einhverskonar reglur um hvernig verðin eru fundin.

Það eru mörg þekkt dæmi um svívirðileg og ótrúleg verð sem glæpafyrirtækin hafa sett á bifreiðar við þessar aðstæður.  Til dæmis varð maður einn að kyngja því að bifreið sem hann keypti á 6 miljónir, borgaði hluta af kaupverði og tók hitt að láni. Ári síðar var bifreiðin tekin af honum, verðmetin einhliða af glæpafyrirtækinu á heilar 300 þúsund, það var ekki einusinni nálægt því sem maðurinn hafði borgað inná í upphafi. Eftir stóð maðurinn með 5,7 miljóna skuld og bíllaus.

Það er því ljóst að ef lækka á bílalánin niður í 110% af virði bifreiðar, hlýtur það að miðast við þau verð sem glæpafyrirtækin nota.  Annað væri út í hött.

En hvers vegna er félagsmálaráðherra að þessu? Liggur ekki fyrir Hæstarétt dómur sem hann á eftir að dæma í, dómur um þetta efni, dómur sem í raun getur ekki fallið nema á einn veg. Af hverju leggur hann ekki frekar að réttinum að taka málið til flýtimeðferðar og afgreiðslu?

Þá verða þessi mál úr sögunni. Þá þarf ekki að spá í hvað 110% eiga að miðast við.