Lagaleg vissa

Fyrir þann sem ekki hefur kynnt sér þá álitsgerð sem unnin var af Friðrik Árna Friðrikssyni, landsréttarlögmanni og Stefáni Má Stefánssyni, prófessor, fyrir ríkisstjórnina og fjallaði um orkupakka 3, kemur þessi viðhengda frétt kannski nokkuð á óvart. Málflutningur stjórnvalda um orkupakkann hefur verið á nokkuð öðru plani en fram kemur í þessu viðtali við annan höfund skýrslunnar. Þó hafa stjórnvöld ávallt vísað til hennar í sínum rökstuðningi. Það er erfitt annað en að halda því fram að þar hafi íslensk stjórnvöld tekið meðvitaða ákvörðun um að ljúga að þjóðinni. Ekki viljum við trúa að ráðherrar séu ólæsir!

Í þessu viðtali við Friðrik Árna, nefnir hann að engin lagaleg óvissa sé til staðar ef tilskipuninni verður hafnað. Þá fari í gang þekkt ferli þar sem endirinn verður í öllu falli okkur hagstæður. Annað hvort mun tilskipuninni verða breytt okkur í hag eða við höfnum henni að fullu.

Hitt er annað að landsréttarlögmaðurinn telur að lagaleg óvissa geti skapast ef farin er sú leið sem stjórnvöld hafa valið. Í raun er engin óvissa þar í gangi, heldur nær víst að það mun valda okkur tjóni. Málið mun sannarlega lenda fyrir eftirlitsstofnun EFTA og síðan EFTA dómstólnum. Sá dómstóll getur einungis dæmt á einn veg, eftir sjálfri tilskipuninni. Íslensk lög eru ekki gild fyrir EFTA dómstólnum og handsal stjórnmálamanna hefur ekkert gildi þar heldur. Því er ljóst að dómstóllinn mun dæma þeim í hag sem óskar þess að tilskipunin skuli gilda á öllum sviðum hér á landi. Fyrirvarar eða íslensk lög munu þar engu breyta, ekki frekar en handsal utanríkisráðherra við einhvern mann innan kerfis ESB sem er umboðslaus frá kjósendum. Öllum ætti að vera þetta ljóst eftir nýlegan dómstól EFTA dómstólsins gegn Íslandi.

Það er því sama hvor leiðin er valin, sú sem ráðunautar ríkisstjórnarinnar mæla með eða hin sem svo þessi sama ríkisstjórn velur. Vissan er ætíð til staðar, niðurstaðan hins vegar mjög ólík. Annars vegar er um að ræða leið þar sem vissan um að sjálfstæði þjóðarinnar verður virt og hins vegar leið þar sem því er fórnað. Stjórnvöld velja vísvitandi að fara síðari leiðina!!

Felur í sér lagalega óvissu

Hvert er Alþingi komið?

 

Sá misskilningur virðist vera í gangi að með því að bera samþykkt tilskipunar ESB um orkupakka 3 upp sem þingsályktun, þá megi komast framhjá aðkomu forsetans að málinu. Að þá verði að sækja á forseta að vísa lögum tengdum þessum pakka til þjóðarinnar. Sjálfur hélt ég svo vera, þegar ég skrifaði síðasta pistil, enda horfði ég þá einungis til 26. gr. stjórnarskrárinnar.

Þegar betur er að gáð fjalla tvær aðrar greinar stjórnarskrárinnar um aðkomu forseta að ákvörðunum Alþingis, greinar 16 og 19.

16. gr.
Forseti lýðveldisins og ráðherrar skipa ríkisráð, og hefur forseti þar forsæti.
Lög og mikilvægar stjórnarráðstafanir skal bera upp fyrir forseta í ríkisráði.

19. gr.
Undirskrift forseta lýðveldisins undir löggjafarmál eða stjórnarerindi veitir þeim gildi, er ráðherra ritar undir þau með honum.

Þarna er skýrt tekið fram að samþykki forseta þarf fyrir lögum sem sett eru á Alþingi en einnig mikilvægum stjórnarráðsathöfnum og stjórnarerindum. Varla er hægt að hugsa sér mikilvægari stjórnarráðstöfun en framsal orkuauðlinda okkar. Fyrirvarar breyta þar engu, afsalið er jafn gilt.

Ef það er svo að ráðamenn þjóðarinnar eru farnir að velja málum leiðir gegnum Alþingi sem þeir telji að dugi til að komast hjá eina varnagla þjóðarinnar, er illa farið. Ef stjórnarherrarnir ætla sér að fá samþykki fyrir þingsályktun um orkupakka 3, án samþykkis forseta, eru þeir ekki einungis að brjóta stjórnarskrá með því að fórna sameign þjóðarinnar, heldur er framkvæmdin sjálf brot á stjórnarskrá!

Hvert er þá Alþingi okkar, sjálft löggjafavaldið, komið?!

Beiti synjunarvaldi gegn orkupakka